Archief voor mei 2024

Vrijdag 26 april 2024.
Zon en wolken, 8º. Prima dus.

De route vandaag gaat vanaf Blomsholm bij Strömstad naar Bengtsfors, via Noorwegen. Een prachtige weg waar je om de paar meter wel weer een foto kunt maken. Je merkt overigens alleen dat je in Noorwegen zit aan de schrijfwijze van de als eu klinkende ö (zweeds) of de ø (Noors). 

foto 342-343-344-345-348

Onderweg is er maar 1 stopplaats de moeite waard: de Dalslands Moose Farm. Na alles bij elkaar meer dan 15.000 km zien we eindelijk elanden en dan ook nog eens 14 bij elkaar. Nummer 15 loopt ergens op het 10 hectare grote terrein. Zoveel hebben ze er hier in het fokprogramma zitten. We arriveren op precies de juiste tijd om het voeren te kunnen meemaken. Dan komen ze (bijna) allemaal opdraven. Na het kopen van een ticket kunnen we erbij zijn.
Van een heel erg aardige jongeman die de toelichting geeft krijgen we snoepjes zoals stukken wortel en banaan om de beesten uit de hand te laten eten. Het zijn bijzonder vriendelijke dieren, sommigen zeer sociaal met mensen, anderen minder. Misschien dat die laatsten de snoepjes minder lekker vinden of ze hebben alleen aandacht voor de grote voerbak. Je hoeft niet bang te zijn dat ze bijten, ze hebben alleen achterin tanden. Voorin geen snijtanden dus.
De verzorger vertelt: ze hebben dunne poten omdat je daarmee beter door de sneeuw kunt lopen vanwege de mindere weerstand. Rensnelheid is gemiddeld 60 km/uur en top zelfs 70. Ze kunnen over 2 meter heen springen en ook nog eens goed zwemmen. Ze vinden waterplanten ook lekker. Duiken kunnen ze tot 5 meter diep waarop de gids zei dat het dus niet onmogelijk is dat als je in een van de meren gaat snorkelen, je onder water een eland tegenkomt. Wij denken echter dat die kans wel héél erg klein is 😉 

Eenmaal weer buiten hebben we een beeldverbinding met Liv om haar te feliciteren met haar 11e verjaardag en dan rijden wij verder naar onze CP in Baldersnäs.

foto 349-351-369-374-375-377-378

foto 379-382-383-384-385-386-387
km stand 174335.

Zaterdag 27 april 2024.
Weer: het begint grijs en in de loop van de dag weer strakblauw. Nog steeds maar 7º.

Doodstil en stikdonker was het op de CP waar we samen met een Noor stonden. Of die rust de oorzaak was van het pas om dik half tien wakker worden? Als het dan toch al laat is, doen we het heel rustig aan en vertrekken we pas na de koffie. Al heel snel komen we op de binnenweg naar Håverud uit. In de navigatie zijn standaard snelwegen, tolwegen, boten enz. uitgeschakeld en daarom komen we vaak op de meest mooie wegen. Zo nu ook: meer dan 10 km op een bijna singel-track-road die volledig het zeer geaccidenteerde landschap volgt. Stijgingen en dalingen van 21%, blind summits en scherpe bochten. Een achtbaan is er niets bij, prachtig.

foto 395-398-403

Het Dalsland kanaal is 250 km lang, maar slechts 12 km is door mensen aangelegd. Een deel daarvan ligt in Håverud met iets bijzonders, een scheepsbrug. Stel voor: het ene meer ligt een aantal meters hoger dan het andere. Een smalle canyon verbindt beide via een waterval. Dan zou je zeggen, bouw een aantal sluizen op de plaats van de waterval. Maar al in 1868 waren ze slim genoeg om te zien dat het gesteente dit niet aan zou kunnen. Dan bouw je een kunstkanaal langs de wand dat je vervolgens laat oversteken middels een scheepsbrug naar de andere kant van de canyon. Daar kun je wel een aantal sluizen bouwen, dus probleem opgelost. Het gevolg is een toeristische attractie waar je in één blikveld waterval, scheepsbrug, daarboven de spoorbrug en daar weer boven de autobrug ziet. Ingewikkeld? Als je het eenmaal door hebt niet meer 🙂

foto 406-409-418-419-420-426-429

Na zoveel indrukken houden we het om half vier voor gezien, zoals meestal rond deze tijd overigens. We gaan staan, op de eerste sinds het vertrek betaalde, CP in Åmål aan het (alweer) Vänernmeer. Heel mooie plek en behalve stroom van alles voorzien.

foto 431-434
km stand 174422

foto 388-389

Zondag 28 april 2024.
Weer: goed genoeg om de hele dag te blijven staan. De wind is gedraaid naar het zuiden en de temperatuur gaat wat omhoog de komende dagen.

Op de CP is plaats voor minstens 100 campers en er staan er zes.
’s Middags een wandeling naar de stad waar ook niks te zien en te doen is. Daarmee is alles verteld over vandaag.
’s Avonds staat er nog 1 andere camper…., maar er werd wel gecontroleerd of je wel betaald had (130 SKr)

foto 437-441-445-447-448

Hier in Zweden zijn ze gek op oude Amerikaanse auto’s, van die grote lange sleeën, die op zondag tevoorschijn komen om mee te pronken. Meestal nieuwe showroom-conditie.

Behalve die is er nog een tweede trend: wat oudere auto’s, geen klassiekers, bij voorkeur Volvo stationcars, zijn omgebouwd tot 45km-auto, te herkennen aan een achterop bevestigde gevarendriehoek met afgeknipte punten. Ophanging zo laag mogelijk, uitlaat schurend over de grond en de boxen achterin zo groot mogelijk. Plaats voor een achterbank is er niet meer. Ramen open en volume op stadion-niveau. Ongelofelijk wat een kabaal er uit zo’n bak komt. Als je die in Venlo op de Oude Markt zou zetten, kun je het gegarandeerd in Velden letterlijk volgen.

Maandag 29 april 2024.
Afgelopen nacht flinke regen, maar zoals het hoort, is het ’s morgens droog en tegen de middag is de zon er weer. Soms achter de wolken. Temperatuur loop op net boven de 10º.

We hebben een mooie route naar Ekesläs op de punt van een net geen schiereiland. En dan dezelfde weg een km of 30 weer terug. Precies op het einde ligt een kleine camping die ’s zomers waarschijnlijk bezet is door de eigenaren van de bootjes in het haventje.
We zien onderweg afwisselend landbouw en ‘onbruikbare’ stukken land. Onbruikbaar omdat de ondergrond vooral uit rots bestaat en daarop groeien weliswaar bomen, maar omploegen kun je dat niet. Verschillende oude kerkjes en verspreid ook mooie huizen.

foto 449-451-452-453-457-458-460

In de buurt van Karlstad vinden we een LPG-station (Gasol), helemaal verborgen op een industrieterrein achter wat onduidelijke gebouwen. Nergens aankomen! Dat doet die meneer zelf, incl. verloopstuk aansluiten. Nog nooit meegemaakt. Whatever, we zijn weer vol en kunnen koelkast, kachel en gaspitten blijven gebruiken.
Als overnachtingsplaats kiezen we een CP midden in de stad. Er staan er al een stuk of vijf, die later gewoon geparkeerd bleken te zijn. Een heleboel stadslawaai maar ’s nachts rustig. Prima geslapen daar.

km stand 174591

Dinsdag 30 april 2024.
Weer: het wordt voorjaar. Strakblauw en vandaag 17º

Voordat we echt weg zijn, crossen we nog door het centrum van de stad. Dat gaat hier allemaal prima omdat het nergens druk is. Waar die mensen allemaal zijn? En de auto’s?

foto 463-467-468

Vanuit Karlstad gaat het eerst naar Kristinehamn, een ‘abstecher’ van de normale route. Niet zozeer vanwege de sculptuur van Pablo Picasso die daar staat, maar ook om de route. Het laatste stuk naar Kristinehamn en daarna de sculptuur gaat direct langs het water. Langs de grootste en langste botenaanlegplaats ooit gezien. Zoiets van ‘waar ligt jouw boot’? ‘Aan steiger 332 op plaats 114’. Uiteindelijk is toch het beeld van Picasso de oorzaak van de conclusie dat de trip de moeite waard was.

foto 478-481-482-486-487

We moeten grotendeels dezelfde weg weer terug om net boven Karlstad naar het noorden af te buigen naar een mogelijke CP bij Kil aan een meer, dat Fryken of zoiets heet. Het is inmiddels stoelen-buiten-zetten-weer en daar profiteren we graag van. Een best behoorlijk grote plek waar we staan met de rug tegen de weg, maar dat maakt niets uit want ’s avonds komt hier toch geen verkeer meer.

foto 490-492-494

Dan wordt het avond en komen er een paar auto’s parkeren bij het restaurantje aan het andere einde van de P-plaats. Als er dan tegen half acht honderden auto’s staan en er nog steeds parkeerplaats gezocht wordt gaan we toch maar eens kijken wat er aan de hand is. Het zal toch niet dat de Zweden op de eerste dag met mooi weer allemaal tegelijk willen wandelen? Navraag aan een mevrouw die ergens op een bankje zit èn opzoeken op internet, leert dat het vandaag Koningsdag is in Zweden. Maar nog belangrijker vlg. die mevrouw is dat het vannacht Walpurgisnacht is, het begin van de lente. Dat wordt gevierd met feest! Muziek, speeches en vreugdevuren. Ofschoon er ook wordt gezegd dat men zo van het tuinafval af komt…

foto 496-497-508

km stand 174749

Woensdag 1 mei 2024.
Het begint met 12º en ’s middags zelfs 20º. Volop zon!

De natuur begint hier pas aan het voorjaar te denken. De bladknoppen aan de bomen proberen heel voorzichtig uit of ze al echte bladeren kunnen worden. Wij gaan nog steeds noordwaarts naar de kop van het meer, Torsby. Onderweg doen we wat stadjes en dorpen aan maar dat heeft eigenlijk geen zin. Mooi is het eigenlijk nergens, wel anders. In de bebouwde kom vooral de kleur wit, langs de route vooral rood en soms geel. En alles van hout met een enkel bakstenen gebouw en zelfs dat meestal wit gemaakt.

foto 511

Halverwege de routen komen we in Målbacka, de geboorteplaats van Selma Lagerlöff (1858-1940). Winnares van de Nobel-literatuurprijs in 1909 maar vooral bekend als de schrijfster van Niels Holgerson. 

Het verhaal:

De familie Holgersson woont in Skåne in het uiterste zuiden van Zweden op een kleine boerderij. Daar groeit hun enige zoon Nils op. Nils is niet zo vriendelijk voor de dieren thuis, hij houdt ervan om ze te plagen en te sarren. Als hij op een dag een nisse (een soort kabouter) vangt en weigert die weer vrij te laten, spreekt de boze kabouter een betovering uit over Nils. Hij wordt zo klein als een duim. Nils smeekt de kabouter om hem weer groot te maken, maar de kabouter verdwijnt zonder een spoor na te laten.
Meteen krijgt Nils het aan de stok met de dieren van de boerderij die hem allemaal uitlachen en dreigen om hém nu eens te pesten, en Nils moet vluchten. Hij verstopt zich in de heg die om het erf groeit.
Op dat moment vliegt een groep wilde ganzen over de boerderij. Ze roepen de tamme ganzen op om mee te vliegen naar de bergen en vrij te zijn! De meeste ganzen voelen er echter niets voor om hun leventje op te geven. Alleen Mårten, een jonge ganzerik, wil wel mee. In eerste instantie lukt het hem niet op te stijgen – hij heeft nooit echt vliegen geleerd. Nils heeft er even geen erg in dat hij klein en hulpeloos is en probeert de ganzerik het ontsnappen te belemmeren. Hij grijpt Mårten bij de nek en… op dat moment slaagt die erin op te stijgen. Met veel moeite slaagt Nils erin op de rug van de ganzerik te kruipen.
Omdat Mårten niet gewend is te vliegen gaat het niet zo snel. De leidster van de ganzengroep, Akka van Kebnekajse, wordt kwaad en probeert hem ervan te overtuigen dat het beter is terug naar huis te gaan. Als het donker wordt bereiken de ganzen de oevers van het Vombmeer waar ze stoppen voor de nacht. Mårten is zó uitgeput dat hij zelfs geen kracht meer heeft om wat te drinken. Met een enorme inspanning slaagt Nils erin de ganzerik naar het water te slepen. Dan ontdekken de andere ganzen hem, en omdat ze geen mensen in hun midden dulden dwingen ze Nils om de volgende dag terug naar huis te keren. Mårten, die zijn leven aan Nils dankt, heeft geen andere keus dan met hem mee te gaan.
’s Nachts wordt een van de ganzen gevangen door Smirre de vos. Nils weet de gans te bevrijden. Als beloning laat Akka de kabouter komen, die Nils de keuze geeft weer een gewone jongen te worden. Nils besluit echter dat hij liever meegaat naar Lapland. Zo begint een reis vol spannende avonturen, ontmoetingen, gevaar en bovenal wijze levenslessen (met dank aan Wikipedia).

foto 514-515-518

Dan rijden we naar de CP in Torsby, aan de achterkant van het station. Het enige voordeel dat we daar zo zien is dat er een pizzeria vlakbij ligt. Het is geen doorslaggevende reden om daar te blijven staan. We zien een veel mooiere plek zo’ 50 km verderop in Spikebol, genoemd Munkebols Ängen. Afstandje van niks hier. We volgen de aanwijzingen in Google-maps en staan vervolgens op enig moment precies tegenover de CP aan de andere kant van de rivier. Tenminste, dat zegt die Nederlandse mevrouw die hier iets met sledehonden doet en het erg storend vindt zich zo vaak campers hier vastrijden. Enfin 6 km om op de andere plek te komen die we na intensief zoeken ook vinden. Helemaal leeg en voorzien van wc’s, bbq-plekken, schuilhutten, bankjes en zelfs een niet-afgesloten gereedschapshok met alles wat je maar nodig kunt hebben voor het onderhoud hier.

Rond zes uur arriveert een Pools busje. Man en vrouw zijn gisteren uit Polen vertrokken en rijden morgenvroeg om 4 uur weer aan naar de Lofoten. Weer een uur later een camper die 50 m verderop gaat staan: 2 dames met kinderen. 

Overbodig te zeggen dat het stil, stil, stil was. Nou ja, op enkele momenten na dat de sledehonden gevoerd worden en zich van enthousiasme goed lieten horen.

foto 522-524-525-527-528-530-532

Donderdag 2 mei 2024.
Weer: volop zon en 20º

Als wij wakker worden is iedereen al weg. Wij blijven hier vandaag staan, lekker rustig niets doen.
Druk was het niet: gedurende de hele dag is er 1 meneer op een quad en 1 meneer in een Mercedes-SUV voorbij gekomen, beiden waren binnen 2 minuten weer terug. Geloof het of niet: dat was echt alles! Oh je, komt er om half acht nog even een busje langs, maar die hebben we niet meer terug gezien. Zal wel aan het einde van het pad van de wereld afgevallen zijn. En verder, buiten de twee momenten dat de honden gevoerd werden, stilte, ppsssstt…….

Veel, heel veel water in Zweden. Je kunt overal aan zien dat het peil heel hoog staat, ook van de rivier waar wij nu bij staan. Thuis is tegen de avond een noodweer geweest, ook heel veel water dus. Ongekende hoeveelheden.

Vrijdag 3 mei 2024.
Weer: idem als gisteren.

De stad die we niet aandoen is Arvika. Vlg. ons reisboekje kun je er elke dag van het jaar een ander meer opzoeken: er liggen er 365 rondomheen.
We moeten een klein stukje terug naar de hoofdweg, richting Stöllet en buigen dan naar links af op de E16/E45. Op weg naar de noordelijkste punt van deze reis. Eerst naar Malung. Voordat we daar zijn rijden we dus een kleine 40 km over die dubbele E-weg. Vergelijk maar met een rijksweg bij ons. Wat gebeurde er: we zien enkele auto’s en welgeteld 1 huis. Verder bossen, heide en veel water en omdat we toch op 500 m hoogte zitten ligt er ook nog best wel wat sneeuw. Deze weg, slingert door het landschap en ineens, vlak na zo’n kronkel een prima plekje om even koffie te drinken. Als de camper stilstaat zijn we oprit al meer dan 50 meter voorbij. Niet getreurd: gewoon achteruit zetten, de volgende auto komt waarschijnlijk toch pas over 10 minuten…

foto 533

Dan ineens, letterlijk in the middle of nowhere, Malung. Je ziet het vanaf de hoogte liggen en als je dan het stadje inrijdt, is het ineens druk. Veel mensen, veel auto’s. 4 Supermarkten op 100 meter afstand van elkaar en langs de hoofdstraat een tiental restaurantjes. Wij kiezen voor de Thai, benieuwd hoe dat gaat. Nou, simpel. Je betaalt 125 SKr pp (ong. €11,-) en bedien je van het buffet. Incl. sushi, veel diverse gerechten, toetje, limonade en koffie.
Aldus gesterkt rijden we de stad uit en binnen een kilometer is het weer eenzaam en verlaten. eerstvolgende aanwijzing: na 32 km rechts aanhouden. Tijdens de volgend 50 km al niet veel meer. Totdat we in de file (!) terechtkomen in Mora. Niet getreurd, we gaan gewoon verder naar Nusnäs, onze CP om te overnachten. Daar zijn we nummer 3 van 3 en later van 6. Plek vol. Belgen, Nederlanders, Zweden, Fransen. 

foto 536-538-541-542-545-547-548

foto 552-553-565
Km-stand 175051

Zaterdag 4 mei 2024.
Weer: idem als gisteren, maar wel nu 24º

foto 561

Eerste stop vandaag is een kleine 2 km verder, bij de paardjesfabriek.
Het verhaal: de echte oorsprong is niet duidelijk, maar in 1928 hebben de 2 broers Olsson (13 en 15 jaar) met 400 SKr geleend geld een bandzaag gekocht en een fabriek opgericht. Werledberoemd werden de paardjes na de wereldtentoonstelling in New York in 1939 waar een over-dimensionaal exemplaar stond. Nu is er geen Zweeds huis waar geen paardje aanwezig is. Natuurlijk voornamelijk in Falun-rood en fraai beschilderd. De start van de fabricage begint met een zaag-robot, maar daarna is het helemaal handwerk.

foto 554-555-556-558-559-574-576-577-578

 We komen door Mora waar de jaarlijkse 3-daagse markt aan de gang is. Zoveel auto’s en mensen hebben we in geen tijden meer gezien. Heel Zweden is hier zo lijkt het. P-plaats? Vergeet het of je moet bereid zijn heel ver te lopen. Vanuit de camper zien we een deel van de markt. Bij ons heet dat braderie en zijn er dezelfde kramen.

Dan gaan we verder naar Leksand naar een zo te zien mooie CP een paar km buiten de stad. En dat blijkt ook zo te zijn. Perfecter kan bijna niet, gelegen aan een weg waar nauwelijks een auto voorbij komt en vrij zicht over het meer. Er staan al 2 collega’s en 1 caravan en of het zo moet zijn: de plek precies in het midden is vrij gelaten voor ons. Dat het niet poepie vol is ligt er misschien aan dat er geen enkele voorziening is. Gelukkig!

foto 567-569

foto 581-582-584-587-591

km stand 175129

Zondag 5 mei 2024.
Weer: terug met beide benen op de grond. Geen zon te zien, max 15º en af en toe een druppeltje.

Het eerste dat vandaag opvalt is dat de berkenbomen een groene schijn gekregen hebben. Misschien was de temperatuur van de afgelopen dagen de trigger, wie weet. De blaadjes piepen tevoorschijn.
We rijden een dikke 3 km terug naar de hoofdroute en vervolgens 25 km rechtdoor. Het is rustig en wij sukkelen met 50-60 km/u door. Hoe rustig: we zijn 3 auto’s tegengekomen en 1 auto heeft ingehaald. Wat verder komen we in Falun.

foto 593

In het begin van de 13e eeuw (!) moest een geitenbok ’s avonds terug in de stal. Hij kwam aanzetten met rode horens en een rode vacht. De boer vroeg aan de herdersjongen hoe dat gekomen was waarop de jongen hem de plek toonde waar de bok zich graag in de aarde rolde. Dat was het begin van de kopermijn in Falun.
Een ander verhaal zegt dat de boer met zijn vee langs de berg kwam en vanaf die berg een reuzenvrouw grote stenen naar hem gooide. De bok was direct dood, maar de boer werd gemist. Hij roept dus kwaad naar de vrouw waarvoor dat nodig was. De vrouw vertelde dat haar gestorven vader haar opgedragen had de schat in de berg te bewaken, maar dat ze het moorden nu wel zat was, ‘of de boer de berg niet wilde hebben’. Dat was het begin van de kopermijn in Falun.
Het koper van Falun is wereldwijd verkocht en gebruikt o.a. op het dak van het slot van Versailles. De mijn is in 1992 stil gelegd.

foto 599-601-603

foto 604-605-611 (in het museum)

foto 620-625-628-631-633

Een ander verhaal hieraan verbonden is waarom de huizen in Zweden veelal rood geschilderd zijn. In de 17e eeuw was de bloeitijd en werden er voor de arbeiders huizen gebouwd o.a. in Falun. Tegenwoordig nog te zien in het stadsdeel Elsborg, alle met de gevel naar de straat. Die straten werden in een rechthoekig patroon aangelegd. Op enig moment in die eeuw werd door de stadvaders besloten dat de gevels geverfd moesten worden, het moest er mooi uitzien. Om die verf te maken werd gebruik gemaakt van de niet-gebruikte mineralen uit de kopermijn. Al naar gelang de samenstelling daarvan en de fabricage varieert de de kleur van Falun-rood van wat lichter tot bijna zwart. De verf werd heel geschikt geacht om onbehandeld hout te beschermen. Als je ziet welke mineralen er in zitten kan het bijna niet anders zijn. De verf moet onder de categorie zwaar vergif vallen.

foto 636-637

foto 638-642-646-648-652

foto 640-656

foto 658-662-663

Km-stand  175179

Maandag 6 mei 2024.
Weer: het begint met 8º, grijs en eindigt ’s middags met 5º en wat zon. Waarschijnlijk heeft de kerstman de deur open laten staan….

De CP is eigenlijk de P-plaats van het feestterrein van de buurt. De berg asresten van het Walpurgisnachtvuur ligt er nog. Prima plek overigens, zonder feest erg rustig. Er staat nog een Nederlandse man met een busje en later komt er nog een grote camper met grote aanhanger bij staan.

foto 664-665-666-667

Wij gaan ’s morgens langs de bergen met steenafval terug naar Falun en vervolgens naar de Staberg bergsmansgård: het huis en de weelderige tuin van een mijn-medewerker op niveau. Het huis was dicht en in de tuin werd gewerkt om er straks mooi uit te zien. Verder dus.

foto 668-669-670

Enigszins uit de route naar Gävle. We parkeren bij het slot en gaan te voet de stad in, vooral op zoek naar de oude binnenstad. Niets aangegeven waar we wijs uit worden en dus lopen we totaal verkeerd door het stenen gedeelte door de stad. Twee herinneringen: het was intussen steenkoud met een vervelende wind en de koffie was prima. Daarna vinden we uiteindelijk toch Gamla Gefle met de houten huizen en oude straatjes.

foto 671-673-674-676-677-678-698

foto 683-684-685-687-688–689-690-691-696-697

We rijden een stuk terug en buigen dan zuidwaarts af. Sinds ons vertrek voor het eerst, een klein beetje hemelsbreed, dichter bij huis. De CP bij bij Storsjön onder de brug is voor ons alleen. Best wel veel verkeerslawaai, maar we zijn wel wat gewend.

foto 700-701

km-stand 175320

Dinsdag 7 mei 2024.
Weer: van 5º naar 11º en van zon naar wolken en terug.

We zijn wel even wakker geweest van het verkeer vanmorgen heel vroeg.
Toen we echt wakker waren en ontbeten hadden zijn we de route gaan volgen naar Åvesta. Enkele tientallen kilometers een slingerende weg door de bossen, sommige stukken gerooid en soms ook alweer aangeplant. Erg stil is het wel. Tijdens de laatste 10 km is het enige levende dat we zien een wandelaar. Raar, geen huis, geen auto in de verre omtrek gezien. 

foto 702-705-706

In Åvesta wordt je verwelkomd door een gigantisch betonnen Dala-paard. Dat staat op een terrein met winkels , tankstation, restaurants enz. Op de foto. Dan wat rondkijken en zien dat er in het restaurant een lunchbuffet is, alweer voor SKr 125 pp all in. Visfilet met sausje, aardappels zoveel je wil en salade van het buffet. Drinken, div soorten limonade incl. koffie en thee. Niks van te zeggen toch?

foto 708

In Åvesta was een koper-verdelingsfabriek en een muntenfabriek. Het terrein is intussen herbestemd met culturele en zakelijke activiteiten. Het muntenmuseum is maar sporadisch in de week open, nu dus niet. De grootste munt ter wereld van bijna 20 kg blijft verborgen.

foto 715-717

De mijnen in en rond Fagersta zijn in de 1980-er jaren gesloten. De plaats zelf was vooral de woonplaats van mijnwerkers.

In Ängelsberg ligt Engelsberg Bruk, genoemd naar de bergman Englika die hier een gieterij oprichtte. De gebouwen stammen uit de 17e eeuw en de techniek van 1870. Het geheel werkt nog en heeft de status van Unesco werelderfgoed.

foto 723-724-726

Naar Sala zijn het dan nog 43 km en we zijn nog geen 3 km op weg of er staat een hert vlak langs de weg naar die gekke mensen te kijken. Als we stoppen loopt het beest rustig weg ‘ik wil wel naar jullie kijken maar andersom hoeft niet….’

Bossen, bossen, water, bossen enz. Soms enkele percelen gerooid, soms wat akkerland ertussen en soms vierkante kilometers opschietend nieuw bos.

foto 720

In de (gewezen) zilverstad Sala vinden we een CP waar je alleen met Swish kunt betalen. Dat is dan jammer want dat werkt alleen als je een Zweedse bankrekening hebt. Die had koning Gustav Wasa wel denken we. Hij liet hier in Sala zo veel mogelijk zilver delven, tot zelfs wel enkele tonnen per jaar.

foto 728-732

km-stand 175473

Woensdag 8 mei 2024.
|Weer: 2º, de hele nacht en dag regen, max 5º

Het is eigenlijk te gek. Zaten we zondag met 25º lekker buiten, nu sneeuwt het enkele km’s noordwaarts.
Dat is niet fijn, zo koud en zo nat als je net het plan hebt om Uppsala te gaan bezoeken. We kijken op de weerkaart en zien dat het regengebied oostwaarts schuift. Dan regent het dus in Uppsala nog langer. We passen de route aan en rijden naar Västerås. Of we nu die abstecher maken of later maakt niks uit en westwaarts is/wordt het droger. Een domkerk en een stadsdeel met oude huizen. Dat zien we wel, maar foto’s maken heeft geen zin: we hebben dat al meer gezien en bovendien komen er veel spetters op de foto…

foto 738-741

Aan her begin van de middag staan we dan al op CP Trångfors Smedja in Hallstahammar, nog iets verder westelijk. Samen met sx S en 1x NL (uit Beesel). Daarmee is de plek vol.

Er loopt en kanaaltje langs de CP voor niet al te grote boten. Het bruggetje schuift elektrisch het land op als er een boor door moet, wel zelf bedienen. Direct langs het kanaal loopt nog een pad en dan val je in een diep dal. Een stukje verderop kun je door de bomen een grote stroomversnelling zien en een dito waterval.

En inderdaad, de regen houdt op, maar het blijft erg koud. Als we morgen verder gaan wordt het hopelijk zoals voorspeld, 15º en droog. 

foto 746-747

Donderdag 9 mei 2024, Hemelvaartsdag.
Weer: droog, bewolkt, 4º – 10º

We rijden bijna linea recta naar Uppsala en zien onderweg het langschap steeds weer veranderen. Van grote landbouwgronden tot heuvelachtige bossen, soms gerooid en dan zie je heel veel rotsen liggen. We zien ook het aantal campers dat op de weg zit behoorlijk toenemen.
In Uppsala vinden we dicht bij de dom vrij gemakkelijk een P-plaats en omdat het zondag is mogen we daarvoor niet betalen. Dan hebben we al gezien dat Uppsala een studentenstad is. Fietsen en fietsers bij de vleet. Van de stadsrand tot in het centrum flats, flats, flats. Niet mooi. In het centrum hier en daar wat oudere gebouwen, maar de grandeur is er niet.
De dom daarentegen laat zich graag zien. Het is de grootste kerk van Scandinavië. De beide torens zijn exact zo hoog als de kerk lang is. De bouw was in 1435 klaar, na een bouwtijd van 150 jaar.
In de kerk de graven van bekende personen zoals Koning Gustav Wasa en Carl von Linné. Deze Linnaeus is de bedenker van het indelings- en determineringssysteem voor planten. De herinnering aan de biologielessen komen boven. Niet onverdeeld leuk.

foto 750-752-756-758-765-768-770-772-776

foto 775-779-781-784-785-786-787-788-790

Vrijdag 10 mei 2023.
Weer: strakblauw, 8º-14º

foto 793-791 (CP Gamla Uppsala)

Was het de afgelopen tijd vaak zo dat we helemaal alleen stonden, nu staan er ineens -tig collega’s. Het is ook een prima plek waar je ook nog eens het toilet kunt legen en water bijtanken. Weliswaar met de gieter 10 keer op en neer lopen, maar het was te doen.
Voordat we verder gaan lopen we nog even naar Gamla Uppsala. (gamla betekent oud) Het stelt niet veel voor. Een paar grote hopen gras-begroeide zandheuvels en een paar gebouwtjes zoals een kerk en een restaurant. De sfeer die er hangt is wel leuk.

foto 792-796-798-800-801-803-805-808

De moeilijke vraag van vandaag: gaan we wel of niet naar Stockholm? Grote kans dat het daar heel druk is omdat gisteren Hemelvaartsdag was en veel Zweden er dus een lang weekend van maken. Vandaar ook gisteren al de toegenomen camper-drukte op de weg en nu op deze CP. Dus rijden we richting Norrtälje. Onderweg een heel groot bedrijven-/winkelterrein waar we even stoppen, toevallig voor de deur van de pizza-boer. Als we in afwachting van de bestelling alvast teruglopen naar de camper loopt daar een geïnteresseerde meneer omheen. Foto maken van de nummerplaat..??? Op onze vraag ‘what’s the problem?’ blijkt dat hij de parkeerwacht is en dat je op dat hele grote bijna lege terrein een parkeerschijf moet gebruiken. Enfin, hij begint uit te leggen waarom dat is, wat die borden betekenen en hoe je een parkeerschijf moet gebruiken. Moment please, hij loopt naar een hokje ergens en geeft ons, weer met uitleg, een nieuwe parkeerschijf en deelt mee dat hij ‘no ticket’ geeft. Thank you very much sir for the help.
De pizza was prima.

De weg binnendoor naar Norrtälje is best aardig. Naarmate de CP naderen wordt de omgeving wat bekender. De reden: vorig jaar hebben we hier overnacht om de volgende dag op de boot te gaan naar Finland. Nog steeds een prima plek!

foto 809-811-815
km stand 175766

Zaterdag 11 mei 2024.
Weer: 11º-16º, zon, warm.

Het eerste stuk gaat binnendoor en dan zondigen we even: omdat de weg precies parallel loopt aan de autobaan pakken we die toch maar even. Gelijk een stuk drukker. Als we er een aantal km’s weer vanaf gaan, is het weer érg rustig. We hebben besloten om Stockholm niet aan te doen. Het einde van de tour begint toch te naderen en even de stad in kost minstens 1 dag. Dat hebben we er niet voor over.
Daarom gaat het nu naar Slott Drottningholm. Echte schildwachten voor de deur die we ook nog toevallig zien wisselen. Binnen is het prachtig: wat een overdaad en luxe van vroeger.

foto 817-818-821-822-824-825-827-832

foto 833-836-837-839-844-847-850-851-854-856-858-860-861-862

foto 863-866-867-868-869-870

We willen naar een CP bij Södertalje. Dat zou via de veerboot moeten maar wat we begrijpen van de aankondiging aldaar is dat zo duur dat we beter via Stockholm kunnen rijden. En dat doen we dus. Zo zien we toch nog een beetje van de stad en vooral van de enorme drukte op de weg.

foto 872-873

In Södertalje hebben zich alle Zweden uit het dorp verzameld aan het strand. De P-plaats die ook CP is staat zo ongeveer helemaal vol. Bijzonder: aan de ingang van het strand staat een bord dat het daar rookvrij is.
Een beetje rondkijken daar, komen er 2 jongens/mannen aanlopen ‘May we ask you somthing?’. En vervolgens komen er tientallen vragen over het camper-leven. Een van beiden, de Egyptenaar, wil graag een camper kopen. Mogelijk samen met zijn vriend de Mesopotamiër. 
Ook de politie laat zich af en toe zien, maar die hebben waarschijnlijk geen zwembroek bij zich want die rijden snel weer weg.

km stand 175920

Zondag 12 mei 2024.
Weer: 14º-20º

Het duurt tot na 10 uur voordat de allereerste auto weer op de P-plaats arriveert. Vannacht was het dus heel stil.

foto 875

De route naar Mariefred gaat door heel erg geaccidenteerd terrein. Soms denk je in de achtbaan te zitten. Links, rechts, omhoog, omlaag allemaal kort na elkaar.

Eerste stop is slot Gripsholm. Totaal anders dan het slot gisteren. Erg eenvoudig allemaal, veel hout. Wel mooi. In het slot is de grootste portrettenverzameling van Zweden. Ze hebben er meer dan 5.000 en het aantal neemt nog steeds toe. In het kasteel zelf schijnen er meer dan 200 te hangen. Wij denken dat het er een veelvoud waren.

foto 879-883-886-890-891-899-901-906-908-910-911-914-917-926

Het allermooiste in het slot vinden wij het theater. ‘Normaal’ gesproken heeft ieder slot wel z’n eigen kapel, feestzalen, etc. Maar een eigen theater is heel bijzonder. Prachtig.
Wat niet te zien is op de foto is de techniek onder de vloer van de bühne: tandraderen en touwen om decors snel te kunnen wisselen.

foto 919-920-921-922

Next stop: Strängnäs, de domkerk. Niet zo bijzonder in z’n geheel, maar wel wat aparte dingen te zien.

foto 931-932-936-937-938

Wat ook wel fijn is hier in Zweden dat als er camera’s staan voor snelheidscontrole dat die tijdig vantevoren met een bord aangekondigd worden zodat je nog ruim tijd hebt op af te remmen :-).

We korten de route flink af. We slaan Eskilstuna en Örebro over en rijden via Katrineholm naar Nyköping. En dan komen we in Oxelösund op de CP. Voor de eerste keer deze reis zijn alle (4) plaatsen bezet. Maar gelukkig mag je 24 uur parkeren op het hele terrein, dus blijven we gewoon staan. Hele mooie plek.

foto 939-940
km stand 176091

Maandag 13 mei 2024.
Weer: 16º-22º. Zon.

Dat was weer een prima CP in Oxelösund, uiteindelijk met 7 campers. Zonder voorzieningen weliswaar maar die hadden we toch niet nodig. Lekker rustig ondanks dat een buurman al om half zeven vertrok. Moest zeker werken.

foto 941-942

foto 944 kaartje 5

We moeten vanaf de kust weer terug naar Nyköping. Vandaar naar Norrköping en vervolgens Lynköping waarna we in Vadstena naar de ruîne van een oude kloosterkerk gaan kijken. Als je de geschiedenis leest die op de borden erbij staat krijg je enig idee hoe het vroeger ging. Niet zozeer het klooster is interessant alswel de plaats die het innam in de bezittingen van de koning. Een landgoed met meer dan 200 boerderijen enz. enz. 

foto 947-949-952-953-956

Dan wordt het interessant 🙂 In Gänna zit de zuurstokfabikage van Zweden. Aan de hoofdstraat een stuk of 10 winkels en ‘suikerbakkerijen’ zoals die hier heten. Allemaal met een enorm assortiment aan hoogst ongezonde maar wel heel lekkere dingen. 

foto 959-960-962-963-964

Als we de nodige inkopen gedaan hebben rijden we het stadje uit met de opdracht ‘na 33 km rechts’ op de navigatie. Dan ga je rechts en is de volgende ‘na 43 km rechtdoor’.
Wat een mega verschil met Stockholm. Van de enorme drukte naar de enorme stilte. In Stockholm zijn ze overigens bezig met de aanleg van een rondweg van dik 30 km waarvan meer dan 75% ondergronds wordt. Als je dan bedenkt dat de stad op 13 rotseilanden ligt is het niet verwonderlijk dat de planning is dat de weg pas in 2030 klaar is en dan waarschijnlijk een veelvoud van de oorspronkelijke begroting heeft gekost. Betaalt wordt die weg grotendeels door de congestie-heffing in de stad.

Wij parkeren even in Eksjö omdat ze daar een heel leuke oude binnenstad hebben van houten huisjes. Meerdere prijzen gewonnen daarmee, o.a. voor het geweldige onderhoud. Typisch voor Zweden is dat de stadjes allemaal een erg rechthoekig stratenpatroon hebben.

foto 967-968-969-971-975-976-977

Dan wordt het hoog tijd om de slaapplek op te zoeken in Hult-Lyckarp, een stukje achter Eksjö. De eerste betaalde plek deze reis en gelijk een probleem. Het hele aardige oude echtpaar dat de CP exploiteert is gelukkig wel net aanwezig zodat ze onze euro in ontvangst kunnen nemen en wij de code voor de voorzieningen krijgen. Anders hadden we een SMS’je moeten sturen als we het geld in een enveloppe in de bus hadden gedaan. Zij sturen dan de code. Moeilijk allemaal. Tikkie hebben ze nog nooit van gehoord denken we. Maar wel een hele mooie plek en hele aardige mensen. Er stond ook nog een Nederlander die pas 1 week onderweg was. 

foto 978-979

km-stand 176421

Dinsdag 14 mei 2024.
Weer: 17º-22º, zon

Het eerste richtpunt van vandaag is ‘Astrid Lindgrens Värld’, op bezoek bij de mama van Pipi langkous. Natuurlijk is dat nog gewoon dicht. Afgaande op de grootte van het parkeerterrein moet het wel heel groot en heel druk zijn in het seizoen. Astrid (gestorven op 94-jarige leeftijd in 2022) heeft de verhalen bedacht om aan haar zieke dochter te vertellen. Zij heeft ook vele boeken geschreven die vaak verfilmd zijn.

foto 981-983

Verder naar Oskarshamn (hamn betekent ‘haven’) waar niets is behalve een kernreactor. Oh ja, en ook een Syblilla, zeg maar een soort BurgerKing. Lekkere hamburgers. Ook hier komen de we de stad uit met de overtreffende trap op de navigatie: ga rechts na 72 km. Vervolgens zetten we de cruisecontrol er op en die moet er precies 1 keer af. Halverwege staat een stoplicht (het enige) op rood.

foto 984-986

In de volgende plaats Kalmar staat een groot slot, pal aan de kust van de Oostzee. Dat zie je niet vaak, meestal staat zoiets hoog. Het ziet er mooi uit en dat vond die duif ook die in een nis in de muur haar jongen grootbrengt.

foto 991-992-994-996-999-1000

Alsof het niet op kan, zien we ook nog het glasmuseum in Boda Bruck. In de glasblazerij niemand meer aan de gang, daarvoor is het te laat. Wel nog een heleboel mooie dingen gezien.

foto 1005-1006-1008-1009-1010

foto 1018

Tijd voor de CP. Op de Riksvägen afslaan en dan een kilometer of 4 over een smalspoorgrindpad. Maar dan heb je ook wat.

foto 1020

km-stand 176719

Woensdag 15 mei 2024.
Weer: 17º-22º, zon.
Doodstil, stil, stil. Niemand, niemand…

foto 1022-1023-1024-1025-1027

foto 1021 Kaartje….

Nu gaat het echt op weg naar huis. Nou ja, bijna dan. Eerst maar eens de bijna 4 km terug over het zandpad naar de Rijksweg.

Zuidwaarts naar Karlskrona, een stad gebouwd op 33 eilanden, zo’n 20 meer dan Stockholm dus. Na wat gedoe vanwege werk aan de weg bereiken we toch het centrum. We kunnen er met de auto niet doorheen dus laten we het bij een foto en gaan naar Kivik. Daar ligt een tombe-graf, de Kungagraven, uit de periode 1700-500 BC. We konden er helaas niet in.

foto 1028-1029-1030

foto 1033-1035

foto 1038-1042

Het kasteel van Simrishamn hebben we niet gevonden. Adres onbekend en toen we nog eens gingen zoeken waren we er al voorbij. Nou ja, genoeg gezien.

foto 1044-1046

We gaan naar onze CP in Ystad. Het werkterrein van Kurt Wallander, detective van de Zweedse politie. En een goede want hij lost altijd alles op. Maar dat zal wel grotendeels afhankelijk zijn van de bedenker, Henning Mankell.

foto 1047 kaartje-1048

’s Avonds een wandelingetje naar een stukje stad. Dat leverde een aantal leuke foto’s op, maar niet van de kerk uit de 12e eeuw.

foto 1049-1050-1055-1057-1058-1060-1062-1063-1064

Donderdag 16 mei 2024.
Weer: idem, maar wel met een harde wind.
We nemen de tijd en lopen eerst nog naar het andere gedeelte van de stad en natuurlijk ook naar de kerk die nu open is.

foto 1070-1083-1085-1089-1093-1094

Het is best wel een overzichtelijke en gemoedelijke stad. Vreemd voor Zweden zijn de vakwerkhuizen die links en rechts overal tussen staan.

foto 1095-1097-1098-1101-1104

En dan wordt het echt tijd om huiswaarts te gaan rijden. We rijden tegen half twaalf weg en zijn rond half zes in…. Christiansfeld. Hoe het er daar uit ziet? Zie aflevering 1 van deze reis.
Onderweg krijgen we flinke klappen van de wind maar vreemd genoeg, niet op de bruggen. Een file onderweg van een kilometer of zes. Gelukkig rijden wij aan deze kant wat de file aan de andere kant was echt monsterachtig. Zèker 20-25 kilometer grotendeels stilstaand verkeer.

foto 1105-1106-1107-1108

km-stand 177402

Vrijdag 17 mei 2024.
Weer: 17º-25º, zon. In Duitsland ging de zon langzaam weg.

Nee, geen foto’s meer. Oké, nog 1 dan, maar dat is het dan voor deze reis.

foto 1110

We zijn voor ons doen op tijd weg. Gisteren al getankt en de laatste boodschappen gedaan, dus niets houdt ons tegen. Als we het dorp uit zijn: hou links aan na 220 km. Prima, het is wel druk, maar het gaat goed op deze vrijdag voor Pinksteren…., tot Hamburg. En zelfs dan valt het wel mee. Net ervoor eten we de boterham en dan zijn we tegen halftwee weer onderweg. Langzaam rijdend verkeer door die bouwput. Het rijdt met een snelheid van gemiddeld 20 km/u redelijk door. Poeh, poeh, opluchting.

Maar dat blijkt véél te voeg gejuichd. Op de A1 na Hamburg richting Bremen en later Osnabrück staat het regelmatig vast. We schatten alles bij elkaar toch wel een paar uur oponthoud. Om positief te blijven, gelukkig gingen we niet naar het noorden. Dat was echt monsterachtig: van Bremen tot na Hamburg bijna aan elkaar 1 file. En daar stonden héél véél campers en ook wat caravans in.
Wij staan tegen 1700 uur in Ahlhorn / Grossenkneten. De CP die de eerste en de laatste overnachtingsplek van deze reis is.

km-stand 177780

En als er dan niet zoveel te vertellen is over dingen die we zien, maar wat anders.

Raadsel: wat klopt er niet? 

Iedere Zweed die niet midden in de stad woont heeft bij zijn huis staan:
a. een auto
b. een kleinere of grotere caravan of camper
c. een boot

Oplossing: (pssst… het woord ‘kleinere’ klopt niet)

Zaterdag 18 mei 2024.
Weer: idem. 

En dan kom je Duitsland in gisteravond, sta je met 2 collega’s op een heel prima camperplek. 
Blijkt de telefoonontvangst nauwelijks 4G te hebben. In het veredelde cafetaria moet je de friet/ zigeunerschnitzel contant afrekenen en kun je de diesel niet met de credit-card betalen, alleen met de pinpas. Dt hebben we de afgelopen weken allemaal niet meegemaakt.
Waarschijnlijk hebben ze het hier te druk met andere belangrijke zaken zoals een aantal ‘Baustellen’ in de A1, tot wel 30 km lang. Hoog tijd ook, want daar waar nog niet uitgebouwd is tot 3 banen zijn de reparaties oorzaak van het bijna uit elkaar rammelen van de camper.
Tante Tadua, de stem van onze navigatie, kondigt dan ook regelmatig files aan, maar weet blijkbaar niet of die aan onze of aan de andere kant zijn. Enfin, niet klagen want de files aan de andere kant zijn vele malen langer dan aan onze kant. Van Münster richting noorden naar Osnabrück en verder lijkt het wel 1 lange file. Gelukkig weinig ongelukken. Een kop-start botsing en een omgekieperde vrachtwagen.

Het was weer een hele mooie reis. Wat een rust en prachtige plaatjes in Zweden.

Km-stand 178050. Totale afstand 5721 kilometer.