We gaan weer op weg: donderdag 25 mei is vertrekdatum. De eerst geplande activiteit is woensdag 31 mei de veerboot van Zweden naar Finland. Maar voordat we daar zijn moeten we eerst een dikke 1600 km overbruggen. Twee keer zelfs letterlijk: de Grote Beltbrug tussen de eilanden Odense en Fünen en dan de Øresundbrug tussen de steden Kopenhagen en Malmö. Vervolgens gaat het dwars door Zuid-Zweden naar Stockholm. Net daarboven ligt de vertrekhaven Kapellskär en daar schepen we in voor een overtocht van 8,5 uur naar Naantali. En dat ligt dan weer nèt boven Turku in Finland.
Van daaruit rijden we nogal kronkelig naar de Noordkaap en vervolgens langs de kust van Noorwegen weer naar benden tot Trondheim. Hoe daarna verder weten we nog niet, dat zien we tzt wel.
2023-2 Finland-Noorwegen (1)
Donderdag 25-5-2023.
Start 159160
Na de voorlopig laatste kop koffie thuis gaan we op weg. Niet naar het noorden, maar naar het westen om de koelkastdeur open te laten maken bij de dealer. Gelukkig is dat gauw gebeurd: het schuifje trekt scheef als je het goed doet. Andere manier aanleren dus en dan lukt het wel.
In de loop van de middag, weinig file onderweg, komen we aan in Harpstedt op de CP. Volgens de app met 15 plekken, in de praktijk maar 4 en dan moet iedereen gaan staan zoals het kan en niet met het die bekijkt het maar. Dat lukt voor ons en de nakomende Zweed nog net, maar niet voor de 10 campers die daarna nog komen. Prachtige plek, dat wel.
Km 159480
Vrijdag 26 mei 2023. Weer: 13-16º, frisse wind en veel zon.
De gevreesde A1 met al z’n drukte en verbouwingen rondom Hamburg viel reuze mee. We waren redelijk op tijd, daarna was er op de autobaan vandaag heel veel vakantieverkeer. Caravans, campers, auto’s met fietsen achterop, koffers op het dak en soms tot onder het dak volgestouwd. Het liep wel allemaal goed door, zelfs bij de slalomtraining die de Deens grens moest voorstellen. Enkele tientallen km’s na de grens is het vlakke afgelopen en wordt het mooi heuvelig.
Wij gaan naar de CP in Christansfeld. Een dorpje met Unesco-status en op 300 meter van het centrum een gigantische plek waar zeker meer dan 50 campers kunnen staan. Zelden hebben we ons zo verkeken. Want intussen kunnen we best wel inschatten op grond van beschrijvingen, foto’s tijd van de week of in het jaar, het verkeer enz. of het er druk(er) zal zijn. Nu dachten we nog wel een plaatsje te kunnen krijgen omdat de plek zo groot is. En dus…., staan we er helemaal moederziel alleen. Geen flauw idee waarom het hier op de vrijdagavond voor Pinksteren zo leeg is, of het moet zijn dat iedereen denkt dat het alleen maar een lang weekend is en men dus direct naar de plaats van bestemming wil. Het moet gezegd, een bestemming is deze plek zeker niet. Maar enfin.
Km 159840
Zaterdag 27 mei 2023. Weer: 13-17º, frisse wind en veel zon.
Gisteravond hebben we de brug aan København ofwel Kopenhagen over de Øresund naar Malmö geboekt. Dat wil zeggen gewoon een jaarabonnement afgesloten. Als je dat hebt kun je op kenteken-herkenning door de tol-poortjes. Werkt perfect en is ook nog eens goedkoper. Jaarabo is € 46,86, tol DKK 340 (€ 45,63) ipv DKK 980 (€ 131,52).
Dat kan ook bij de eerste brug, de Størebeltbrug, maar dat loont de moeite niet. Dus die moet je gewoon betalen € 81,24.
Onderweg zien we het aantal campers steeds minder worden en caravans zijn er al helemaal bijna geen meer. Daar staat tegenover dat het aantal elektrisch auto’s toeneemt. Vooral Tesla’s maar ook VW, Polestar en wat onduidelijke waarschijnlijk Chinese merken. Verder is er weinig te vertellen alsjeblieft de hele route op de autobaan zit. Gewoon ongeveer 90 km/u aanhouden, cruise control erop en genieten van het landschap.
De CP was wat moeilijk te vinden, zeker als je er gewoon voorbij rijdt 😉 omdat je niet verwacht langs de doorgaande weg te staan. Wel een super uitzicht over het water naar de Øresundbrug met de F1-kwalificatie op de telefoon.
Km 160146
Pinksterzondag 28 mei 2023. Weer: 14-20º, frisse wind en veel zon.
Change of plans: hadden we bedacht om vanuit Malmö rechtstreeks, dus schuin naar boven, naar Stockholm te rijden besluiten we nu anders. Over de E22 gaat het naar het oosten en vervolgens langs de kust naar boven. De CP van vandaag is in Brömsebro, een km of 50 onder Kalmar. En dat is dan ook ongeveer wat er vandaag te vertellen is. Het was tot nu toe een tamelijk saaie weg. Wat wel opviel was dat het in het begin heel vlak was en er toch soms van die muurtjes van uit de grond opgegraven stenen waren. Een stuk verder zag je ze ineens ook op de grond liggen en vervolgens werd het rotsachtiger en bleek dus dat er maar een heel dunne laag op de rotsen ligt.
Onderweg even stoppen om naar de start van de F1 in Monaco te kijken. Na de eerste ronden rijden we door naar de CP en kijken daar naar de rest.
Km 160384
2023-2 Finland-Noorwegen (2)
Pinkstermaandag 29 mei 2023. Weer: 14-18º, veel zon en frisse wind.
We volgen gewoon de E22 verder, de hele dag. Langs -tig kilometers staalkabel. Dat zit zo: er wordt hier nauwelijks gebruik gemaakt van vangrails. In plaats daarvan staan er 50-60 cm hoge paaltjes op 3 meter afstand en daardoor lopen 3 staalkabels Aan het begin en aan het einde in de grond verankerd aan betonblokken of zo, dat kun je uiteraard niet zien. Op deze 3-baans weg loopt die scheiding beurtelings langs 1 baan en langs 2 banen aan onze kant. Het geheel wordt opzij ook nog begeleid door dezelfde constructie. Het ziet er allemaal heel veilig uit, in ieder geval is er goed over nagedacht.
Gisteren hebben we nog even getwijfeld of we door zouden rijden naar de CP in Kalmar, de beschrijving zag er goed uit. Dus gaan we nu even kijken of en wat we gemist hebben. Inderdaad, een hele mooie plek, maar die stond gegarandeerd gistermorgen al vol. Bonus is het fraaie kasteel en het uitzicht.
Langzaam wordt de omgeving ‘Zweedser’: meer heuvels en bossen, ertussen nog landbouwvelden en soms uitlopende koeien. Heel verspreid de kenmerkende rood-bruine houten huizen. Om de weg enigszins recht, zowel horizontaal als verticaal te krijgen hebben ze op veel plaatsen de rotsen moeten weghalen.
Wij sukkelen met 80 km/u verder en er is niemand zie op de bumper komt zitten. Waarschijnlijk omdat iedereen weet dat ze binnen 2 km weer kunnen inhalen als de weg aan onze kant weer 2-baans wordt.
Tussen de middag komen we toevallig langs een grotere plaats met een McDonalds en we besluiten om te kijken of deze beter is dan de slechte vorige keer in Italië. Positief bevestigd! Wat opvalt: het is ‘cashless’ hier. Alleen met kaart betalen. Idem het restaurant dat naast de CP in Norrköping ligt, overigens wel gesloten ;-). Tegenovergesteld aan Duitsland dus.
Km 160690 (1530 gereden)
Dinsdag 30 mei 2023. Weer: 14-17º, strakblauw.
Over de E4 en de E18 rijden we via Stockholm naar de CP bij Norrtälje. Rustige wegen, lekker rondkijken.
Stockholm zien we vanuit de auto: veel nieuwe en moderne gebouwen en heel veel tunnel. Ze kennen hier een congestie-tax: een heffing gedurende de dag, afgestemd op de drukke en minder drukke uren. Als het goed is, moeten wij 11 kronen betalen, ongeveer 1 euro dus voor de tijd tussen half tien en half drie. Andere tijden gaan per half uur met bedragen tot 30 kronen. We zullen het later zien als de rekening komt.
We gaan overnachten op de CP in Norrtälje, zo’n 25 km van Kapellskär af, waar we morgenvroeg op de boot naar Finland gaan. Hier staat ook een Nederlandse camper die de route via de Baltische landen gedaan heeft en net van de boot afgekomen is.
Km 160926
Woensdag 31 mei 2023. Weer: 14º-18º en een gefilterd zonnetje.
Om 7 uur gaat de wekker: geen risico lopen dat we vanwege omleidingen of zo de boot niet halen. Maar er gebeurt helemaal niets onderweg en zo staan we kort na 8 uur al in de rij op de boot te wachten. Mooi tijd om een boterhammetje te eten. Met ongeveer 15 collega-campers rijden we om 9 uur de boot op die vervolgens stipt om 10.15 uur vertrekt. Wij nemen de lift van dek 7 naar dek 12 waar ook het helicopterplatform is. Het waait stevig daarboven, dus gaan we 1 verdieping lager waar de passagiers zich ophouden. De man achter de bar wijst ons gelijk op een poster waarop staat dat het restaurant tussen 10 en 12 geopend is en dat aan boord de Finse tijd geldt. Als we eindelijk begrepen hebben wat hij ons allemaal duidelijk wil maken zien we een stormloop op het restaurant. Borden worden goed vol geladen, soms zelfs twee. Geen brood of zo, maar warm buffet met alle soorten aardappelen, groenten vlees, vis enz enz. Wie gaat er nu zo vroeg al warm eten? Nou, iedereen dus want……, het is helemaal gratis. Wij zouden geen Nederlanders zijn als we de meegebrachte boterhammen in de tas lieten zitten en dus schuiven we tegen half twaalf ook maar langs het buffet.
Nu hadden we vantevoren al in de recensies gelezen dat de tickets incl. eten zouden zijn, maar op ònze boeking stond dat dat voor ons niet gold, hadden we dus moeten bijboeken of zo. Wie er nou gelijk had achteraf weten we niet, maar het eten was prima!
Wel is zo’n dag nogal lang, zelfs als de onderbroken wordt door mooie plaatjes van verstrooide eilandjes in de Oostzee, of al Finse of Botnische Golf. Ook een tussenstop bij een eilandengroep is niet zo interessant. Veel gelezen dus en tussendoor even lopen en weer rondkijken.
En dan wordt het 17 uur. Er lopen weer mensen naar het restaurant en ja hoor, nog eens goed gekeken naar dat postertje en dus schuiven we weer aan voor een nòg beter buffet dan vanmorgen. Geweldige vissoep, diverse vis-salades en ijs als toetje. Maar dat hebben we toch maar verruild voor nog zo’n vissoep. Niet te geloven!
De boot komt stipt op tijd, 19.25 uur aan, maar het duurt nog een hele tijd voordat wij ervan af kunnen. Een paar kilometer omrijden en dan staan we op de slechtste CP ooit, samen met een Duitser, weer vlak bij de terminal. Het was wel wel stil vannacht, slapen kun je overal.
2023-2 Finland-Noorwegen (3)
Donderdag 1 juni 2023. Weer: 10º, bewolkt. In de loop van de dag 14º en strakblauw.
We zijn in Finland, met:
– het beste leger ter wereld, (niet òf de Russen weer komen, maar wanneer)
– genoeg schuilkelders voor de hele bevolking,
– het lidmaatschap van de EU en sinds kort ook van de Navo,
– de Euro
– een redelijk onbekend imag0
– een ingewortelde afkeer van de Russen
Een stukje geschiedenis: Finland was honderden jaren Zweeds. In de 18e eeuw werd steeds meer Fins gebied door Rusland ingelijfd. Na de Finse oorlog die Zweden verloor, werd heel Finland toegevoegd aan Rusland. Een autonomie als Groot-Vorstendom van Rusland leidde tot de benoeming van Helsinki als hoofdstad. Dat lag nou eenmaal dichter bij Rusland dan Turku, de hoofdstad tot dan toe. Dan even kort door de bocht: in 1917 was men het zat en werd Finland zelfstandig met een monarchie. Na weer een paar oorlogen, WO-I en WO-II en een paar keer tegen de Russen, hebben ze nu een republiek.
De gapende mond van het zusterschip staat weer wijd open nadat het gisteravond uit Zweden vertrokken is. Onze ‘eigen’ boot is nu in Zweden. De Duitser die vannacht bij ons stond is al naar de veerboot gereden voordat wij wakker waren. De CP waar we hier staan is waarschijnlijk bedoeld als uitbreiding voor de veerhaven. Alleen ballast ligt er nog en een groot aantal bouwketen, maar geen machine te zien.
Wij rijden eerst Naantali in en zien een haventje en een oud gedeelte van het dop met allemaal houten huizen.
In Turku gaan we even naar het kasteel kijken, maar nemen niet de moeite om naar binnen te gaan en drie verdiepingen te moeten klimmen.
In Uusikaupunki vinden we een prima CP, aan het water. Bijna recht tegenover ons ligt volgens Google een oud kerkje, maar wel omlopen via de brug. Dat bleek wel de moeite waard te zijn, mooi. Om 18 uur begon daar de mis met ongeveer evenveel bezoekers als bij ons. Geen twee handen nodig om te tellen.
Km 161073
Vrijdag 2 juni 2023. Weer: jantje huilt, jantje lacht. 8º en een straffe wind. Die wind staat er al dagen en heeft als nadeel dat de gevoelstemperatuur veel lager is en de paar druppels gelijk wegwaaien en als voordeel dat de wolken iedere keer weer wegwaaien en we al snel volop zon hebben.
We zijn wat later weg omdat het was nog even afgewerkt moest worden. eerste stop is 200 m verder: het Bonk-museum. Helaas voor langere tijd gesloten. Het lijkt wel heel leuk, omdat het gaat over de familie Bonk die vele zaken uitgevonden heeft…., maar waarvan er geen enkele werkte, terwijl de goegemeente er wel in geloofde. Voorbeeld: een bak met vissen die door te zwemmen voldoende elektriciteit opwekten om je huis van stroom te voorzien.
De volgende stop is een klein museum-windmolenparkje een paar honderd meter verder. En aan het eind van de stad ligt een Saab-museum dat er helemaal niet uitnodigend uitzag. En omdat de geschiedenis van Saab niet de onze is, zijn we maar doorgereden. Korte stop bij de Lidl en vervolgens naar Pyhämaa waar een grote en een kleine kerk de moeite waard zijn om te bekijken. Helaas zijn beide dicht en zetten wij ons aan de boterham.
Daar komen een paar dames aangelopen waarvan er een zo te zien werkkleding aan heeft. Dat blijkt te kloppen. Langs een klein huisje hadden we al een kettingzaag zien liggen, maar niemand in de buurt. Ineens komt die mevrouw van achter dat huisje vandaan en loopt naar de auto. Wij snel er naartoe: of zij weet wanneer de kerk open gaat. Ja, volgende week. Dan is een zeer teleurgestelde blik van ons voldoende voor haar aanbod om de kerken open te maken, zowel de grote stenen als de kleine houten ernaast. Zeer de moeite waard!
De laatste stop van vandaag leidde naar Vanha Rauma. de ‘Altstadt Rauma’ met 600 houten huizen uit 4 eeuwen op de werelderfgoedlijst van de Unesco staat. We zetten de camper op een parkeerplaats annex camperplek vlakbij het centrum en aan te voet op verkenning. Heel apart, zeker ook omdat alle huizen en winkels volop ‘in bedrijf’ zijn. Als laatste gaan we nog naar de Pyhän Ristin Kirkko, de Heilige Kruis Kerk. In een van de banken zit een vrouw met een dik boek in de hand en ergens anders een meneer. Bij nadere beschouwing blijkt de mevrouw een beeld, maar de meneer is echt. En die vraagt ons waar wij vandaan komen. Dan hebben we een heel gesprek over het weer, de oude dorpskern, de kerk waarvan hij de koster is en vooral over de onbetrouwbare Russen die niets van woorden begrijpen maar alleen van macht. Hij is blij dat ze nu lid van de Navo zijn!
Km 161153
Zaterdag 3 juni 2023. Weer: 8-14º, zon, in de middag bewolkt en een paar druppels. De wind is gelukkig ietsje minder geworden, maar nog steeds koud.
We volgen gewoon de route van het boekje en letten onderweg op de dieselprijzen. Verschillen van 15 eurocent/liter komen voor! Als we wegrijden van de CP in Rauma gaan we nog even langs de ruïne van de kerk van de drie-eenheid. Maar dat was niet nodig geweest, het is meer het idee dan dat je er wat in ziet.
Volgende stop is Pori waar we bij het kinderspeelpark Kirjurinluoto koffie drinken en een wandeling door het mooie park maken. Er staat een gedenkteken voor het jaarlijkse jazz-festival dat hier gehouden wordt.
In Harjavalte werken we an onze cultuur-beleving: het museum van Emile Cedercreutzin. in Finland zeer bekend als ‘meester van de silhouetten, reliëfs en sculpturen’’. En het moet gezegd, de man was een echte kunstenaar die hele mooie dingen gemaakt heeft.
Een aantal kilometers verder in Tyrvää ligt de Pyhan Olavin Kirkko, de kerk van de heilige Olav dus. Die is in 1997 afgebrand en vervolgens tussen 2000 en 2003 weer door een ware volksbeweging opgebouwd en vervolgens door bekende kunstenaars versierd… helaas gesloten dus dat konden we niet zien.
Voor de nacht gaan we naar de CP Kutala, aan het water. Er is een kleine kiosk en het is er hartstikke druk, auto’s rijden af en aan en evenzo allerlei motorbootjes. Goudmijn die kiosk. Ook hier heeft de krimpflatje toegeslagen: een kleine cornetto voor € 2,50.
Km 161329
2023-2 Finland-Noorwegen (4)
Zondag 4 juni 2023. Weer: 10-15º zon/wolken.
Zo, even gelost en dan verder. Afgelopen nacht stonden we helemaal alleen op de CP Katulan kasino, op een aantal jongeren na die ons tegen half vier even wilden laten weten dat ze er waren. Dat gebeurt soms, helaas.
Intussen weten we ook waarom er zoveel Finse auto’s met zo’n ontzettend smerige achterkant rijden. Zodra je namelijk van de doorgaande wegen af gaat, zoals de weg naar de CP, worden ze semi-verhard. Iets van klei met basalt-splitter of zoiets. Als het langer droog is, stoft het behoorlijk, vandaar.
Het wordt steeds duidelijker dat we in het land van de 1000 meren zijn. We passeren overal water en gaan over -tig bruggen. In werkelijkheid zijn het trouwens geen 1000, maar ongeveer 168.000 meren. Mooi hoor.
De weg komt langs Nokia, de stad waar het Europese mobiel-tijdperk begon. Toch even gaan kijken, maar niets herinnert in de stad daar aan. Je zou daar toch trots op moeten zijn? De stad is zoals alle steden tot nu toe hier: een beetje stoffig en een beeld van enkele decennia geleden.
We brengen een bezoekje aan Tampere, meer speciaal aan Pyyniki, een hoog gelegen stadsdeel met veel bossen. Daarvoor rijden we dus een stuk omhoog en komen we bij de Näkötorni, een uitzichttoren van bouwjaar 1939. Je kunt òf via 141 trappen omhoog òf met de lift. Aangezien op reis de normale fitness uitvalt, hadden we de trappen kunnen doen. Dat is zelfs gratis! Maar we gaan in de rij staan en kopen toch maar een ticket voor de lift en tegelijk ook 2 ‘munkki’, vrij vertaald ‘monniken’. Dat zijn berliner bollen in de vorm van een donut en zonder jam. In het boekje staat dat dit de beste van de hele stad zijn en dat klopt ongetwijfeld: ze waren heel erg lekker. Oh, het uitzicht was ook de moeite waard net als de reis met de lift uit 1939….
Enkele km’s verder komen we een beetje bij toeval bij een tankstation met restaurant terecht. Wat hebben ze daar? Kookworst met brood, zeg maar een Hema-worst. Lunch ook geregeld.
Het museumcentrum Vapriikki slaan we over. De onderwerpen sprak ons niet zo aan, vooral niet het ijshockey-museum dat voor de Finnen zeker een hoogtepunt zal zijn, maar ons niets zegt. In plaats daarvan rijden we door naar iitalla, de grootste nog in bedrijf zijnde glashut van Finland. De fabriek is natuurlijk op zondag niet in bedrijf, maar de outlet en het museum wel. Eerst naar de outlet en daar zijn we heel snel genezen van de gedachte wat aardige kunst te kopen. Een leuk vogeltje van ongeveer 6 cm hoog kost dik € 300,-. Gebruiksvoorwerpen idem dito. Allemaal mooi om te zien en daar blijft het dan ook bij. In het interessante (kleine) museum ook veel moois. Maar nog mooier is de winkel van de chocoladefabriek :-), de buurman. Tot slot nog even naar de keramiekwinkel er vlak bij, maar daar vinden we alleen toeristische kitsch en ook nog tegen museumprijzen.
We zoeken een CP. We zouden hier wel kunnen blijven staan, ware het niet dat het gewoon een stukje P-plaats is en vlakbij de weg waar morgenvroeg alle mensen die naar het werk gaan, voorbij komen.
Een kleine 20 km verder ligt een klein kerkje uit de 14e eeuw met een grote parkeerplaats vlakbij. Slaapplaats is dus ook weer opgelost. De Pyhän Ristin Kirkko in Hattula bezit als relikwieën splinters van het kruis van Jezus en werd al heel snel het belangrijkste bedevaartsoord van Scandinavië. Vandaag de dag is de kerk het meest bekend om de fresco’s uit de 16e eeuw.
Km 161468
Maandag 5 juni 2023. Weer: 10-17º zon/wolken.
We worden langzaam zelf een beetje exotisch: we hebben al een paar dagen geen buitenlander meer gezien. Op de CP stonden we vannacht weer helemaal alleen, maar natuurlijk wel onder bescherming van de bewoner(s) van het Pyhän Ristin Kirkko, de kerk van het Heilige Kruis dus.
Eerste stopplaats is een paar kilometer van de CP af in Hämeenlinna. Een grote burcht en daarnaast een groot militair complex incl.museum.
In Hollola stoppen we om een 15e eeuwse kerk te bekijken, helaas dicht. Maar wel heel indrukwekkend het rondom gelegen kerkhof. Gigantisch groot en heel mooi onderhouden.
Lathi presenteert zich als sportstad, vooral gericht op de skisport natuurlijk. 3 naast elkaar gelegen schansen maken wel indruk. En ook leuk om te zien dat aan de voet van de grootste schans het buitenzwembad ligt, op dit moment in gebruik voor het schoolzwemmen. Hopelijk vergeten ze niet om het ’s winters af te dekken, de sprong zou anders met een plons eindigen.
Ook in Lathi het concert- en congrescentrum Sibelius, een houten concert- en congresgebouw van de superlatieven. Wel achter glas gezet… En dan nog even naar de Ristinkirkko, ontworpen door de beroemde architect (tenminste hier) Alvar Aalto. Ook hier weer gesloten deuren, totdat iemand binnen ons ziet. de koster? Hij maakt heel vriendelijk de deur open en zelfs het licht aan in de kerk. Een imposant gebouw.
Dan starten we met route 3.
De laatste 70-75 km naar de camperplek gaan over een soort rijksweg. De eerste 40 km prima weg, dan een dorp en vervolgens een bord met 20 km slechte weg. En dat klopte. Tenminste wat het wegdek aangaat, de weg slingert zowel horizontaal als verticaal door een Eiffel-achtig meren-landschap. Maar dan met maar een heel enkel huis en heel soms een auto, maar ook 25 km zonder.
We hebben vandaag weer eens buitenlanders gezien: 1 Duitser en 1 Tsjech. Op de CP staan nu weer een Duitser en een Fransman. Dat was de oogst sinds vrijdag.
Km 161680
Dinsdag 6 juni 2023. Weer: 10-15º zon/wolken.
Wat een prachtige camperplek was dat. We stonden er met ’n Fransman en ’n Fin. Uitzicht over een meer en hartstikke stil Het wordt niet meer helemaal donker ’s nachts. Je kunt om half twaalf nog buiten de krant lezen, als je daar behoefte aan hebt, maar dan wel een jas aan.
Wat raar is: de camper hangt linksvoor door en we weten zeker dat die gisteren waterpas gezet is. Uitproberen dus. En ja hoor, hij verliest lucht daar.
Lang verhaal kort: bellen naar Nederland dat uiteindelijk niets oplevert en intussen gas erop naar Helsinki, 250 km. Daar zit de enige dealer van ons systeem in Finland. Als we rijden is er geen probleem, maar zodra de camper stilstaat zakt hij in. Een lek dus en dat zal niet vanzelf over gaan. In de garage wordt inderdaad een lekkage geconstateerd, maar het lek niet gevonden. We moeten wachten totdat morgenvroeg de specialist weer in huis is.
Dus, geen foto’s vandaag en dan maar even wat anders:
– Op de radio veel finse muziek die wij kennen met andere talen zoals duits, engels en nederlands.We vermoeden dat ze het hier net zo doen als in Duitsland. Pak een leuke melodie, vertaling eroverheen, klaar. Intussen hebben we radio nostalgi gevonden, hele dag leuke muziek
– Er staan in Finland zoveel flitsers, al dan niet aangekondigd, dat die wel in de aanbieding geweest moeten zijn. Op zich wel mee te leven, maar op de doorgaande wegen is het continu opletten. 60-70-80 en 100 km/uur wisselen zich af zonder dat het beeld van de weg verandert. In de buurt van de bebouwde kom is het 40-50-60 en soms 70 km/uur
– Een verschil met Duitsland en zelfs met Nederland: vrijwel overal volop 5G-ontvangst en anders voldoende 4G
– De wegen zijn in het algemeen prima. Alleen soms verraderlijke gaten, kboem.
– Update over de meren: het schijnen er 188.000 te zijn. Ligt er natuurlijk ook aan hoe je telt: waar eindigt dit en begint het volgende meer?
Km 161920
2023-2 Finland-Noorwegen (5)
Woensdag 7 juni 2023. Weer: 13-18º, trend: in de loop van de week warmer.
06.45: Wekker. 07.01: in de garage. 08.05: constatering specialist: luchtbalg bovenste deel lekt.
Geen onderdelen op voorraad, maar gelukkig kunnen we wel ‘gewoon’ doorrijden. Tijdens het rijden kan de compressor het niveau wel vasthouden. Als we ergens gaan staan wordt aanbevolen om alles uit te zetten, anders werkt de compressor zich over de kop. Dus, voor de rest van de reis redelijk rechte plekken zoeken en anders heel ouderwets, een blok eronder leggen.
Van de gelegenheid gebruik maken en even door de stad rijden naar een CP aan het water. Niet voor de CP maar voor een indruk van de stad: heeeeel veeeeeel flats zoals in alle grotere plaatsen tot nu en nauwelijks drukte. Helsinki lijkt wel een grote bouwput, zoveel wordt er aan de weg gewerkt. De echte binnenstad zie je natuurlijk niet vanuit de auto, hier en daar een glimp. Maar dat nodigt niet uit.
foto 422-423-424-426-427-428-429-431-432
foto 435-439-440-444-446
Op het gas en terug naar waar we gisteren gebleven waren en nog een stukje verder. In Säynätsalon bekijken we het beroemde raadhuis van de ook al beroemde architect Alvar Auto (dezelfde van de kerk in Lathi)
foto 454-455-457-461
Nu staan we op de CP Muuramenlampi, heel mooi gelegen in het bos en direct aan het meer.
foto 463-464-465-466-467
Km 162225
Donderdag 8 juni 2023. Weer: 7º, regen. In de loop van de middag een paar graden meer, dan buiig en vervolgens droog. Thuis is het >25º, véél te warm…. ha ha
Gisteravond prachtig hier, vanmorgen niet….
We vervolgen tour 3 en gaan naar Petäjävesi, alwaar de ‘Vanha Kirkko’ (oude kerk), gebouwd van 1763-1765, zich sinds 1994 in de bescherming van de Unesco mag verheugen. Heel bijzonder als uniek, bijna geheel origineel voorbeeld van de Noordse houten kerk architectuur. In 1879 werd een nieuw kerkgebouw ingewijd op de andere oever van het meer, omdat de geloofsgemeenschap te groot werd. En dan gebeurt er iets bijzonders: de oude kerk blijft onbenut gewoon staan, inclusief de klokken in de toren. Niemand nam de moeite om de kerk af te breken, totdat men in de 1920-er jaren de waarde zag en er een bouw-monument van maakte. Voor € 5,- seniorentarief mag je naar binnen en krijg je ook een uitgebreide toelichting erbij. De moeite waard!
Nog een paar weetjes: sinds 1729 zijn er ongeveer 9100 doden begraven en er staan nog 131 oude grafstenen (oudste uit 1837). Vroeger werd er vanaf de kansel ook het dorpsnieuws verteld en of daarom de diensten zeker 4 uur duurden? Bij die diensten zaten de vrouwen links, de mannen rechts, de rijksten vooraan. Hoe armer je was, meer naar achteren dus. Personeel van de kerkgangers moest op de balkons.
In de zomer wordt de kerk wel weer soms gebruikt voor diensten, huwelijken, doopsels en concerten. Nee, ’s winters niet, de kerk kan niet verwarmd worden.
foto 471 t/m 499
In de home-town van Alvar Aalto, Jyväskylä is en museum gebouwd volgens zijn eigen ontwerp en helemaal gewijd aan zijn werk. Kijkend op de foto’s dringt de vergelijking met Rietveld zich op: architect en interieurontwerper. Als Fin moet je hiernaartoe…, maar wij willen liever naar het natuurhistorisch museum. En dat is gewoon niet te vinden. Totdat we er later, te laat, achter kwamen dat dit onderdeel is van het Aalto2 museum.
foto 507-510
Keiteleen Kanava is het volgende doel: een schutsluis met een schuthoogte van 10-12 meter. Het bouwwerk zorgt voor de verbinding van zuid en noord en daarmee heel belangrijk. Het ziet er ook wel indrukwekkend uit, zeker als je je voorstelt wat er gedaan moest worden om het complex te bouwen
foto 513-514-516
Er zijn geen camperplekken meer te vinden in onze app, wel in het tourboekje. Maar die bevallen ons niet en dus rijden we door tot aan het begin van tour 4
foto 519-520-521-522a
Km 162514
Vrijdag 9 juni 2023. Weer: zon en wat wolkjes, 8-15º
We hebben op de CP, de parkeerplaats dus, van de Äthäri zoo gestaan, samen met 2 collega’s. De paar honderd auto’s die er ook zouden kunnen staan, zijn er niet. Als we ’s morgens wakker worden, nog steeds niet. Wel zien we een wolf rondsnuffelen bij de hondencrèche. Die ligt in de hoek van de parkeerplaats en bestaat uit een aantal ruime hokken waar je je hond kunt opsluiten als je de dierentuin in gaat omdat die niet mee naar binnen mag.
foto 525-526
Kort na vertrek zijn we al bij de eerste bestemming: een museums-fabriek in Killinkoska. Klinkt gek, maar er zitten dus verschillende musea in een oude fabriek: bandmuseum (geweven lint), fotografiemuseum met oude foto- en filmtoestellen en alles eromheen, een kleine galerie, een vlooienmarkt (slaan we over) en dan schijnt er in de huidige fabrieksruimten nog lint en klittenband geproduceerd te worden. Genoeg gezien? Café-/restaurant is er ook nog.
foto 527-528–539-550-552-553-557-540-543-547-551-558-566-567-568
Tussen de middag sturen we naar een CP in Ruovesi, gelegen aan een meer. Hoe kan het ook anders. Intussen weten we dat ze hier in Finland 2 dingen in overvloed hebben: bossen en meren. Bij de CP kunnen de camper even verzorgen en er ligt ook een restaurantje bij. Daar gaan we eindelijk eens gebruik maken van het lounasbuffet, het lunchbuffet dus. Dat schijnt in dit land veel gebruikt te worden. We hebben al overal die aankondigingen gezien. En ja hoor, voor € 12,50 kun je opscheppen wat je wil en de koffie en thee horen er gewoon bij. Bovendien was het nog lekker ook!
foto 578-584-585
Wat vandaag heel erg opvalt: stukken die we rijden van punt naar punt zijn al gauw minstens 25 km over ‘provinciale wegen. Max snelheid 80 of 100, maar dan wel overal gewoon rijden. Geen oponthoud behalve een enkel dorp met 60km/uur, waardoor de afstand zeer snel afgelegd wordt. Of het laatste stuk: 50km moeten we en dat gaat gewoon in 1 streep door: maximum snelheid is gemiddelde snelheid. Dat plakt wel!
foto 588-590
In Juustoportti zoeken we ons een ongeluk naar de winkel en restaurant bij een enorme melkfabriek. Dat doen we een half uur vruchteloos: alle poorten en deuren dicht, niemand om te vragen en dus, dikke vinger. Jammer wel dat we geen kaas konden kopen hier. Voor straf ook geen foto.
We vinden een CP in Seinäjoki. Een km of twee over een zandweg het bos in en dan staan we aan de over van… een meer.
Km 162777
foto 592-593
2023-2 Finland-Noorwegen (6)
Zaterdag 10 juni 2023. Weer: zon, 8-16º
Intussen wordt het ’s avonds rond 12 uur een beetje minder licht. Echt donker wordt het niet meer.
Hadden we al gezegd dat de GSM-masten hier heel erg hoog zijn? Dat valt echt op, net zo als dat we hier overal 5G-ontvangst hebben met een meestal sterk signaal. Nog niet meegemaakt dat er teruggezet werd naar 4G. Prestatie hoor!
Vanuit onze CP in Seinajöki gaan we rechtstreeks naar Munsala en slaan we dus de bocht naar Vaasa over. Daar zien we alleen van alles over water, eilanden, bruggen en zwemstranden staan, niet interessant dus.
In Munsala zoeken we het kerkje, gebouwd met veldstenen, op. Ziet er mooi uit, van buiten. Het oudste orgel van Finland uit 1738 en de mooie kansel…. blijven verborgen, alle deuren op slot. Er loopt wel een bruidspaar rond met fotograaf, maar trouwen zullen ze wel ergens anders doen.
foto 598-596
foto 594
Oké, dan verder naar Nykarlevy/UUsikaarlepyy (hoe verzin je zo’n plaatsnaam?) gaan we naar de kerk van St. Brigitte uit 1708. Dat is daarmee een van de oudste in Finland nog in gebruik zijnde houten kerken en waarschijnlijk ook de mooiste. Maar als iets zo oud is, moet het af en toe gerenoveerd worden volgens de mevrouw van 82 die net voorbijkomt. En dus, ook hier alle deuren op slot.
foto 599-602-603-604-
Alweer oké, wij naar Kovjoki, specifiek naar de Rautatieasema, een museumstation. Ziet er van buiten leuk uit. Van binnen denken we ook, want daar komen we niet: besloten gezelschap heeft de zaak in gebruik.
foto 607-610-613-614-605-
Op naar de CP voor vandaag in Jakobstadt/Pietersaari alwaar de oudste tabaksfabriek van Europa staat. Ook in deze stad, het geboortehuis van Runeberg, Finlands bekendste dichter. Gelukkig willen we daar niet naar toe. Het is namelijk dicht wegens renovatie 🙂
Dan rijden we toch maar door naar Kokkola, een CP bij het park. Park? Ja, wel ergens, achter de super of zo? Nou ja, niet getreurd, eventjes verder ligt een grote P-plaats alias CP aan…. een meer. Prachtig uitzicht en een restaurant vlakbij. Maar omdat we nog een paar weken voor de boeg hebben en niet al over enkele dagen naar huis willen of moeten wegens pecunia-gebrek, wordt het koken in de camper. Zeker zo goed!
foto 616-617-620-623-626
Kokkola is een van de oudste havensteden van Finland, opgericht in 1620 door de Zweedse koning Gustav II Adolf. En tot op de dag van vandaag is voor 20% van de bevolking Zweeds de moedertaal. In de 17e en 18e eeuw was deze stad een van de belangrijkste handelscentra aan de Botnische Golf.
Zondag 11 juni 2023. Weer: zon en later wat meer wolkjes, 12-22º
foto route 5
Als we rechtstreeks zouden rijden naar de Noordkaap zijn het nog 1112 km, maar dat doen we niet. We zijn nu bezig met route 5 waar we de omweg over Kalajoki wegstrepen en rechtstreeks naar Nivala rijden. Daar is het Kallion Museo met een sculpturenverzameling. Een klein gebouw met alle deuren stevig op slot.
Dus, even tanken in het dorp voor € 1,730. Enkele kilometers verder: € 1,969. Een verschil dus van 24 ct/l. Hoe dat te verklaren is? We zien dat bijna iedere dag wel een keer. Vreemd.
Een kilometer of 40 verder willen we naar restaurant Vaskikello, niet zozeer voor het restaurant, alswel voor de uitgebreide klokkenverzameling die hier te zien is. Overigens smaakten de ‘fish & chips’ prima!
foto 628-630-638-637-636-639-643
Het is wat met die kilometers hier. De volgende stop is 70 km verder: cruisecontrol op 80 en rustig rondkijken. Dan doe je dus over die 70 km geen uur en zijn we in Iisalmi. Daar ligt een hotel waar de eetzaal prachtig beschilderd is en dat willen we zien, evenals de profeet-Elias-kerk die er vlakbij ligt. Wij dus vragen (Engels) aan de heel vriendelijke Indische jongen die de receptie bemand waar we de iconen kunnen bekijken. Die snapt het eerst niet en leidt ons dan naar de eetzaal. Prachtig gedaan.
foto 644-656-653-651
Maar waar is dan die kerk? Ja, daar, maar er is geen sleutel. Ons beteuterd gezicht. Of we dan morgen kunnen komen als zijn manager er is. Wij nog zieliger gezicht. Willen we dan verder rijden? Ja, dus jammer dat we er niet in kunnen.
Hij, een beetje hopeloos, trekt dan onder de balie een hele grote lade open. En wat komt tevoorschijn? Iets wat waarschijnlijk de sleutel van de kerk is. Als we willen proberen….
foto 655-662-664-660
We hebben de jongeman uiteraard uitbundig bedankt toen we de sleutel weer terugbrachten.
Alweer een aantal km’s verder vinden we een CP bij een bruggetje over een riviertje. Mooie plek en dat vindt ook een Duits paar die wat later ook hier komt slapen. Gisteren 2 Franssen gezien en 1 Duitser en vandaag alweer een. Moet niet gekker worden met allemaal die buitenlanders hier.
foto 646-671-670
Km 163243
Maandag 12 juni 2023. Weer: zon, 14-23º
Poeh, warm hier vanmorgen. We zitten intussen in muggenland, dus alle horren zorgvuldig dicht. Maar ja, je moet toch ook naar buiten… Als we later ergens water bijvullen bij een zeldzaam verzorgingsstation en ook even tanken valt het allemaal wel mee. Geen mug te zien.
Wel, en dat blijft verbazen, binnen een afstand van 200 meter een verschil in dieselprijs van 20 cent.
foto route 6
We zijn onderweg naar Kajaani, de start van route 6. Een beetje doorrijden als we de Noordkaap nog ooit willen halen. Maar dat doen we morgen wel, eerst onderlangs het meer van Oulujärvi. Dat is een enorm meer, qua oppervlakte het vierde van Europa. Dáárvoor eerst nog in Kaajani de kerk bekijken en als we dat gedaan hebben even een boterhammetje op een leuk plekje.
foto 673-675-689-680-682-685-683
foto 691-693
We rijden vandaag grotendeels over de Tervan Tie ofwel ’teerweg’. Dat zit zo.
In de bossen van Finland werd vroeger veel hout verwerkt tot houtskool. Bij dit proces kwam veel teer vrij die werd gebruikt om de vroegere boten waterdicht te maken. Over de rivier de Oulujoki en vanwege de vele gevaarlijke stroomversnellingen gedeeltelijk over de weg werd de teer naar de haven Oulu gebracht om van daaruit over de wereld verkocht te worden. De teer was trouwens het hoofdproduct, niet de houtskool.
Wij varen een stukje over het water met de gratis veerdienst die ieder half uur vaart. Als je pech hebt moet je dus lang wachten. Er kunnen er maar 10 tegelijk op. Maar, natuurlijk zijn wij de enigen, net zoals de afgelopen tientallen kilometers.
foto 704-702-701-698-708
Bossen, bossen, brievenbussen, bossen, water, bossen, gras- of graanvelden, bossen, brievenbussen, bossen, water, water enz. enz.
En dan komen we in het Nationaal Park van Rokua. Heel vreemd ineens. De ondergrond is gele zand met allemaal naaldbomen zonder enige onderbegroeiing, behalve het rendiermos. Je kijkt er dwars doorheen. Het is ook het zuidelijkste graasgebied van de rendieren van de Saami, de Lappen. De weg kronkelt zich door de omgeving. Ook een apart liggend fiets- en wandelpad zie je af en toe.
foto 711-697-714-712-695
Dan opeens, met een scherpe grens, is het afgelopen en zitten we in een plat landbouw-landschap zoals je ze overal op de wereld ziet.
Wij zoeken onze CP in Muhos. Beroemd om 2 zaken: de Miss Universum van 1952 en een mooi kerkje uit 1634. Dat is de oudste houten kerk die het hele jaar door gebruikt wordt. Voor wat het waard is. Van binnen? De deuren zijn op slot en niemand in de buurt om iets te vragen.
foto 721-719-732-730-733
2023-2 Finland-Noorwegen (7)
Dinsdag 13 juni 2023. Weer: zon, 12-18º
Alweer zo warm in de camper. De zon schijnt ’s morgens al héél vroeg. Waarschijnlijk al om 2 uur of zo, maar dat merken we niet omdat we dan nog slapen. Maar als je dan wakker wordt is die bol al een aantal uren bezig.
foto tour 7
Wij gaan naar Oulu, een stad van 120.000 inwoners. Als we daar zijn vragen we ons weer af ‘waar zijn die dan allemaal?’ Er is geen sprake van drukte. De stad is ruim opgezet, brede wegen met fiets-/voetpaden. Gekocht op de groei zeiden ze vroeger.
We zoeken en vinden de Dom, een heel sjieke kerk. Het stadhuis dat een fraaie gevel moet hebben, staat compleet in de steigers. Dat hebben wij weer.
foto 736-737-741-743-745-746-747-749-750-751-754
We zijn nauwelijks aan de rand van de stad als Tante Taduwa, onze navigatiemevrouw, achtereenvolgens aangeeft: 81 km L, 71 km L, 21 km R, 35 km L. En dat plakt wel want oponthoud is er niet. Alleen goed opletten op de snelheid(scontroles). Intussen weten we dat op een 100km-weg bijvoorbeeld bij ‘gevaarlijke’ kruisingen de snelheid terug gaat naar 80. Op een 80 km-weg terug naar 60. Kort na de aankondiging staat de flitser, vaste prik.
foto 756-759-764-768-769-772-774
Maar, als het dan 60 is en er ligt 3 km verderop nog een kruispunt, blijft het gewoon 60, soms met en soms zonder flitser. Horendol wordt je er van.
De waterscheiding tussen zuid en noord zijn we ook ergens over gereden, maar geen idee waar dat precies was.
Achter Ranua passeren we de denkbeeldige grens met Lapland, het noordelijke een derde deel van Finland. Mooie landschappen tussendoor en eindelijk ook rendieren gezien.
Lapland strekt zich uit over Rusland, Finland, Zweden en Noorwegen.
Picknickplaatsen zijn er ook diverse. Bij de rivier met borden erbij welke vis er in zit. Een afdak en een vuurplaats met hout. Zo hoef je dus alleen nog maar de hengel mee te brengen. En lucifers.
Een grote stuwdam in de belangrijkste rivier van Finland (er zijn er 9 in deze rivier)
foto 775-776
Wat we ook al een paar keer gezien hebben is dat een lang recht stuk weg, denk aan 1-2 km fors verbreed is en ook de begroeiing wat verder weg staat van de rand van de weg. Noodlandingsbanen waar volgens ons gemakkelijk een 747 zou kunnen landen.
foto 847
De omgeving wordt langzaam iets anders. Er komen wat meer steppe-achtige graslanden voor met wat zeer zieltogende naaldboompjes. We zitten ook bijna de hele tijd op een hoogte van 150-200 meter, totdat het ineens bergachtiger uitziet. Maar het is niet minder dan een verlaging in de oppervlakte. Geen extra hoogtes dus, maar laagtes. De vrolijke gele paardenbloem die echt overal bloeit, heeft ons nu ook verlaten.
Km 163771
Een uitzonderlijke gebeurtenis nog vandaag: onze camper is 100.000 km in dienst bij ons!
Woensdag 14 juni 2023. Weer: zon, 12-22º
Rovaniemi en dan nog 708 km tot de Noordkaap. tenminste, dat was de bedoeling totdat we besloten om maar gewoon een dag hier te blijven staan op CP Puurosenranta. er staat nog een Oostenrijks paar met de camper en een kampioenshond. Die is wildenthousiast als hij aangehaald wordt, vooral wild. Zij zijn ermee naar een tentoonstelling geweest en ze staan nu al vanaf zondag.. ?? maandag ..? het is toch vandaag donderdag ..? Oh, woensdag, nou dan staan we vanaf zondag hier. Zo gaat dat als je ongehaast onderweg bent.
Hij rijdt hetzelfde als wij: cruisecontrol op 82-83 en dan kun je rustig doorrijden. Geen gedoe mat ‘van 100 naar 80 en weer terug’. En ook met het Womo-boekje bij de hand.
Dus, van zo’n dag is niet veel te vertellen. Wel lopen er ineens 3 rendieren vlakbij ons over de CP. Ze kijken eens naar ons en lopen rustig door. Ze hebben wel een air aan zich hoor.
foto 781-784-785-787-788
Een klein uitstapje op de fiets richting dam eindigt in een zuiveringsinstallatie en niet bij de dam. Wel leuk dat er een rendier gewoon op het pad lag te suffen, maar geen zin had in een foto door die gek op die fiets.
’s Avonds een aantal foto’s gemaakt van de rivier op verschillende tijden. Het was er ontzettend stil, ook geen veraf geluid. Geen sterren omdat het ’s nachts intussen gewoon licht blijft.
foto 790-791-792
Overigens denken we dat bijna iedere Fin een bootje heeft omdat er zo ontzettend veel water is. Maar ook heeft zeker iedere Fin een grasmaaimachine. We hebben nog geen huis of park gezien waar het gras niet gemaaid is.
Donderdag 15 juni 2023. Weer: zon, 12-20º
De paardebloemen zijn weer een beetje terug.
foto 793
Koers naar Rovaniemi, de thuisbasis van de kerstman. er is een Santa-Park en een Santa-Village. Het Park is de toeristentrekker, mede op advies van Britse specialisten is een grot in de berg gebouwd met behulp van 120 ton springstof. we zien de ingang maar hebben geen interesse. Volgens ons boekje is het nu ook nog dicht. Bovendien woont Santa niet hier maar in de Village. En dat klopt, we hebben met hem gesproken. Sympathieke man die graag met je op de foto wil… voor € 25,- voor een A6-formaat foto. Speciale aanbieding: € 20,- voor een digitale foto.
foto 795-797-800-801-803
Wij kiezen ervoor om dat geld beter te besteden in het Arctic museum in Rovaniemi.
Direct na Rovaniemi passeren we de poolcirkel.
foto 810 t/m 845
’s Avonds staan we op CP Suipavonsuvanto, natuurlijk aan het water.
foto 849-852-854
Km 163990
2023-2 Finland-Noorwegen (8)
Vrijdag 16 juni 2023. Weer: zon, 9-13º
Tjee, wat een muggen zeg, vannacht. We zijn heel zorgvuldig met alles dicht houden met muggengaas, maar blijkbaar zitten er ergens muggen-sluipwegen. We hebben er 163 gekilld en de rest met Deet op afstand proberen te houden wat maar gedeeltelijk lukte. Ze steken wel, maar er blijven geen muggenbulten achter. Vreemd. Zullen wel mensvriendelijke muggen zijn, alleen moeten ze dan ook nog dat ontzettend irritante zoemen afleren.
Goed, om 10 uur is het al 10º en doen we even het dagelijkse werkje: de voorruit schoonmaken. Iedere keer weer noodzakelijk.
Eerste opdracht van tante Taduwa: rijd op de rotonde na 138 kilometer rechtdoor. Cruisecontrol aan en dan moet je na 60 km ineens op de rem. Maximumsnelheid teruggebracht naar 50km/u. Enfin, we waren waarschijnlijk op tijd voordat de flitspaal ons in zicht kreeg.
Klik op de foto’s om te vergroten.
foto 856 t/m 879
We stoppen op een P-plaats vanwaar je ook naar huisnummer 9829 kunt, (het huis zie je niet, dat ligt verder het bos in) voor de koffie. Verder gaat alles z’n gangetje. Bij die rotonde blijkt ook een supermarkt te liggen en nu eens niet de Lidl. Daar komen en gaan nogal wat campers die net als wij de voorraden even aanvullen. Er zijn er vandaag echt heeeeel veeeel onderweg en dat worden er naarmate we Noorwegen naderen alleen maar meer.
Het landschap verandert regelmatig: in Finland wordt het geaccidenteerder, na de grens nog meer en in de verte zelfs bergen met sneeuw. Pal na de grens zijn er geen naaldbomen meer, alleen van die vervormde berken: kort en kronkelig. Wat blijft is het water en ook vorming van hoogveen overal.
Gisteren op de TV hoorden we een nederlandse bomendeskundige zeggen dat er in Nederland 180 miljoen bomen staan. Wij weten nu dat dit niks is, he-le-maal niets niente noppes nada, vergeleken met wat wij tot nu toe gezien hebben. En dat is maar een heel klein stukje van wat hier staat.
foto 881 t/m 902
We steken de grens over, stellen de klokken een uur terug omdat de tijd hier weer gelijk is aan de onze en vinden een CP in Lakselv aan de Hamnbukt Havn.
Km 164366
Zaterdag 17 juni 2023. Weer: een slap zonnetje, 9-12º, de zon wordt prima.
foto 906 route door Finland
Dat was weer eens een hele stille CP. Naast ons is gisteravond nog een landgenoot komen staan. Geen kennis gemaakt omdat de wind te koud was om gezellig buiten te zijn.
We gaan verder op onze route naar de Noordkaap, ofwel in het Noors ‘Nordkapp’. Dat is sowieso wel wat. Kun je van het Fins helemaal niks brouwen, het Noors is over het algemeen prima leesbaar. Verstaan is wat anders natuurlijk. Het voelt in dit land dan ook anders, net alsof we een beetje thuis zijn hier.
Enfin, de route dus: van Rovaniemi, via Sodankylä en Ivalo, Kamaanen, Karasjok naar Lakselv aan het eindpunt van de Porsangenfjord.
foto route Noorwegen algemeen en 11+12
In het begin ziet het er allemaal nog herkenbaar uit, inclusief verschillende groepen wilde rendieren. Wat later zie je dat de berken steeds kleiner en krommer worden. Als we op een dikke 125 km van de kaap zijn, groeien er helemaal geen bomen meer. De sneeuwgrens daalt gestaag en het is dat de zon uitbundig schijnt dat het nog redelijk op temperatuur blijft, maar anders zou het hier rond de 5º zijn. Dat hebben we de afgelopen tijd op de weerapp bijgehouden. Het is op de kaap meestal erg mistig of het regent pijpenstelen. Zo niet vandaag dus. Zelfs de 3 tunnels van respectievelijk 3, 8 en 4 km zijn droog en helder. Dat klinkt misschien gek, maar aan het begin van de langste tunnel die onder het water doorgaat, steile helling naar beneden en steile helling later weer naar boven, staat aan het begin een bord met de waarschuwing dat het mistig is in de tunnel.
We hebben dus veel geluk met het weer zoals ook de oude man bij de zilverwinkel vertelt. Wij vertellen nu niets meer, dat doen de foto’s.
foto 906 t/m 1048
Km-stand op de Nordkapp 164565. We hebben dus tot hier een afstand van 5405 km afgelegd. De kortste weg naar huis zou 3130 km zijn, maar….. dat doen we niet.
Zondag 18 juni 2023. Weer: zon, max 18º
Landschap. Fantastisch.
De weg naar beneden, het zuiden, is net als de weg gisteren, naar het noorden, nogal smal. Dezelfde weg inderdaad: we moeten zo’n dikke 100 km terugrijden. Je moet dus oppassen bij het passeren van tegenliggers dat je op je eigen helft blijft. Dat weten die 2 campers die hun buitenspiegels kwijt zijn nu ook. Heel erg voor hun, je kunt dat niet zomaar repareren. Een nieuwe spiegel is nodig.
foto 1064-1067-1086-1071-1072-1073-1074-1076-1077-1083-1085-1088-1089-1094-1099-1101-1105
Wij gaan naar Hammerfest, de noordelijkste stad van Noorwegen, nee, van de wereld. De eerste stad van Europa met elektrisch licht, dankzij de aankoop van een generator van Edison. Goede investering als je bedenkt dat de zon hier van 23 oktober tot 23 maart niet schijnt.
Verder is er helemaal niks aan. De stad is in WO II compleet verwoest en opnieuw opgebouwd. Ze leven van olie, gas (en uitvoer van vloeibaar aardgas), visserij en vooral toeristen. De cruiseschepen leggen hier aan en de toeristenwinkels zijn blij.
We staan op een CP hoog boven de stad en besluiten vervolgens daar niet te blijven. Vooral omdat we verwachten dat de brom- en autojeugd hier zijn plek heeft.
Wat we wel zeker moeten zien is de meridiaan-herdenkingszuil, werelderfgoed. Die staat daar omdat de Noor Struve de eerste goede aardmetingen gedaan heeft van het gebied Zwarte Zee, over de Oekraïne, de Baltische Staten, Finland en Noorwegen. Hij heeft daarmee een ontzettend belangrijke bijdrage geleverd aan het meten van onze bol.
foto 1115-1116-1117-1122-1128-1130-1125
De CP die we zoeken ligt bij een klein Saami-kapelletje. Het wagentje daarnaartoe is echter zo slecht dat we besluiten om toch maar een stukje terug langs de weg te gaan staan. Dat levert nog een leuk gesprek op met een man uit Aalderveen bij Almelo. De plek zelf is de slechtste die we in tijden gehad hebben.
foto 1140: Om 23.58 uur genomen
Km 164872
2023-2 Finland-Noorwegen (9)
Even vooraf: in de vorige blog zat een foutje in de foto’s. Een aantal daarvan waren niet groot op het scherm te bekijken. Dat is gecorrigeerd, het werkt nu wel.
Maandag 19 juni 2023. Weer: zon, 23º.
We drijven ’s morgens zowat de camper uit omdat die zon natuurlijk al de hele nacht heeft staan branden. In de kleine uurtjes wat minder krachtig, dat wel, maar toch.
De collega van gisteren is net weg. Hij was nu 2 weken onderweg en wilde vandaag naar de Noordkaap. Enkele inheemsen zorgen voor gigantische stofwolken. Gelukkig staat de wind van ons af.
De route in ons Womo-boekje is van zuid naar noord beschreven. Het is nu uitzoeken hoe we dat het beste kunnen doen omdat wij andersom rijden. Maar dat gaat ongetwijfeld lukken.
kaart tour 11-12
Zo’n 30 km voor Alta zijn ook de bomen weer terug en gek genoeg nu ook heel veel naaldhout, samen met de onvermijdelijke berken. De gemeentegrens van Alta zijn we overigens zo’n 60 km (!) geleden al gepasseerd.
foto 1150-1154-1155
foto 1179-1183-1161-1165
Het verkeersbeeld in Noorwegen is veel rustiger en duidelijker dan in Finland: er staan minder borden en flitsers zijn nooit in de uitverkoop geweest. Het is net alsof hier meer op de eigen verantwoordelijkheid van de verkeersdeelnemer wordt vertrouwd.
Wat we zien is nog steeds heel veel campers, beide richtingen op.
foto 1181-1194-1217-1218-1214-1219-1221-1238-1239-1231-1232
Dan stoppen we bij een mogelijke camperplek aan een haventje. Daar staan er al 7 op een rij. ’s Middags om 16 uur al! Dat vinden we niks, we zouden op de 2e rij moeten. Komt ineens die mevrouw van die Nederlanders die ook boven in Hammerfest stonden. Zij waren die plek uiteindelijk ontvlucht, wegens, de brommer- en autojeugd. Wij gaan dus door naar Kvaenanger. Zo heet het water. Op de beste plek, op de P-plaats bij het restaurant mogen we niet staan. Dus staan we nu een klein beetje lager op de picknickplaats, samen met enkele anderen. En dat is het tegenovergestelde van gisteren: een plek met dit uitzicht kijken we nooit meer. Het is warm met een heel erg lekker briesje. Fantastisch.
foto 1241-1244-1248-
Km 165064
Dinsdag 20 juni 2023. Weer: beetje zon, veel wolken. 16-20º, lichte frisse bries. Onderweg een buitje van 10 minuten.
Kaartje route 10
We rijden door een documentaire met als onderwerp ‘mooie beelden’.
Bij de koffie om 3 uur besluit: we blijven hier vandaag.
foto 1249-1251-1255-1256-1258-1270-1268-1274-1273-1275
Km 165232
Woensdag 21 juni 2023. Weer: 16º, miezel, bui, wolken, droog, zon.
Het was weer een prachtige camperplek en er stonden er dan ook een aantal, maar nog genoeg plaats voor meer. Gisteravond was James Bond op bezoek. Hij had z’n flying rugzak meegebracht en het werkte ook nog. Een stukje zweven boven de grond. Boven het water waagde hij zich niet. Zo’n ding heeft wel één groot nadeel: het maakt evenveel lawaai als een startende F-16, ongelofelijk wat ’n herrie zeg. Gelukkig was op enig moment zijn brandstof op en keerde de rust weer.
foto 1276 midden in de nacht
Viel er gisteravond wat nattigheid, vanmorgen ook. Helaas te weinig om onze ontzettend smerige camper een beetje schoon te maken. Het werd alleen maar erger. Gelukkig is de schutkleur een beetje hetzelfde als het stof hier.
We vervolgen onze route langs de Balfjord naar het kleine kerkje aan het einde daarvan.
foto 1287-1290-1295-1285-1297-1298-1299-1300
Volgende doel: Handelsted. Er zou naast een mini-vuurtoren ook een leuke winkel zijn. Zou zijn dus.
foto 1301-1302-1305-1306 Handelsted niks loos, kleine vuurtoren
Onderweg naar Tromsø, pal langs de weg, een broedende meeuw. Die vogels zijn er hier overal bij het water heel veel en een nest maken kun je overal, toch?
foto 1307-1308-1309-1311-1313-1314-1315
In Tromsø vinden we een grote P-plaats aan het water. Gewoon met Easy-park te betalen. Toch wel erg gemakkelijk. We gebruiken de app intussen in heel Europa, inclusief Venlo.
foto 1321-1334-1335-1337-1340-1358-1346-1351-1357-1355-1356-1360-1363-1364-
De IJszee-kathedraal
foto 1366-1344-1372
Nog wat feitjes over Tromsø, ze hebben de noordelijkste universiteit, planetarium, botanische tuin, protestantse kathedraal en katholieke dom van de wereld. Als je de stad uit gaat over een andere hoge brug rij je direct daarna de tunnel in. In die tunnel zijn 3 rotondes waar diverse wegen bij elkaar komen.
Een CP vinden we in Sørbotn. Gewoon een stuk zand langs de dorpsweg, aan het water. iedereen vind dat heel normaal hier, ook de 4 collega’s die ons nog volgen. De CP is hemelsbreed vlakbij de plek waar we gisteren stonden.
foto 1375-1377
Km165416
Donderdag 22 juni 2023. Weer: strak blauw en 25º+
kaartje tour 9
Gelukkig hebben de bergen ervoor gezorgd dat we niet de hele nacht de zon op de camper hadden staan. Als we om 8 uur wakker worden is het al 19º en dat loopt op tot 25/26º vandaag. Veel te warm dus. Reizen is afzien.
We gaan weer op weg. Noorwegen kent natuurlijk ook regio’s of provincies. Van boven naar beneden hebben we gehad: Finmark, in Troms zijn we nu en we komen nog in Nordland en Helgoland waar ook Trondheim in ligt. Maar dat komt later.
Nu komen we langs de E6 bij een Saami-souvenirshop uit. Je weet niet wat je ziet. Het lijkt van buiten gewoon een tent, van binnen is het gigantisch groot. Direct bij de ingang is het vuurtje aan (lekker bij deze temperaturen) en binnen lopen tientallen klanten rond.
foto 1384-1392-1391
Wij maken onze volgende abstecher en missen de afslag naar links direct na de shop. Keren en een paar kilometer terug. Dan begint het, een ontzettend slechte weg. Vol slechte reparaties, verzakkingen, flinke gaten enz. en dat over meer dan 40 kilometer. De camper heeft het zwaar te verduren, zelfs bij onze snelheid van meestal nauwelijks meer dan 30 km/u. Er bonkt ook iets en we komen er niet achter wat het is. Klinkt als een loszittend kunststof carrosseriedeel ergens voorin. Gelukkig is er op de ‘gewone’ weg niets van te merken.
Enfin, 2 redenen waarom we daar langs wilden: een leuk kerkje ergens en een waterval. Bij de kerk komen we midden op het kerkhof terecht: door een poort naar binnen en aan de achterkant door een poort er weer uit. De kerk was niet de moeite waard. Daarentegen heeft de waterval wel de dag gered.
foto 1397-1414-1401-1404
Op de CP langs de E6 die we vinden langs een kolkende rivier maakt het water meer lawaai dan de passerende vrachtwagens. So what, we zijn wel wat gewend.
Km 165600
Vrijdag 23 juni 2023. Weer: 16-13º (geen vergissing!), bewolkt. Vannacht regen gehad, vandaag wel droog gebleven.
Toen we gisteren bij deze CP aankwamen en eens goed gekeken hadden hoe we de camper neer zouden zetten (tv-ontvangst hier sowieso niet mogelijk), hebben we besloten om ‘bovenop’ te blijven staan. Dat wil zeggen een paar meter hoger dan vlak langs die kolkende rivier. Daarvoor waren 2 redenen: het was niet gemakkelijk om de camper daarheen te manoeuvreren, maar vooral dat je er dus moeilijk uit zou kunnen komen. Zeker als het zou gaan regenen zoals voorspeld.
Zaten we gisteravond nog lekker buiten, vanmorgen was het behoorlijk fris en het had inderdaad geregend. Juiste inschatting gedaan gisteren: de inspanningen van de duitse camper om vanuit het lagere deel omhoog te komen mislukten helaas. Dus kwam ‘Ice road rescue’ er aan te pas. In 3 etappes hebben ze de camper er weer uit gekregen. Toch wel leuk dat we intussen Viking gezien hebben en nu dus Falck, beiden sterren van de docu-serie op National Geographic.
foto 1424
Eerste stop vandaag is het botenmusem in Liland. Niet dat we daar persé heen willen, maar het ligt zo te zien op een leuke plek.
foto 1436-1437-1440
Taduwa hebben we voorzien van de juiste data en wij gaan richting Narvik. Ruim daarvoor draaien we rechtsaf naar een Saami openluchtmuseum. 4,8 km naar de P-plaats en 300 meter te voet naar de ingang. Het eerste deel was geen probleem, het tweede was niet alleen 400 meter, maar ook steil omhoog. Wel een probleem en bovendien bleek dat je er alleen in kon met begeleiding. Dus, op naar de Lofoten.
foto 1447-1448-1449-1451-1453-1454-1455-1458
Het is druk op de weg en we zien de laatste dagen steeds heel erg veel campers rijden. Nu weten we intussen dat de Noren vakantie hebben tussen half juni en half augustus. Dat zal er dus wel mede oorzaak van zijn. Ons was ook al opgevallen dat er op heel veel plaatsen caravans en vooral camper naast de woningen van de Noren stonden. Waarschijnlijk om het de komende tijd nog drukker te maken. Benieuwd wat dat betekent voor het verkeer en beschikbaarheid van CP hier op de Lofoten. Als dat tegenvalt zijn we snel weg hier.
foto 1459-1465